5 - rasm. SNII – 2 turidagi koagulyasiyalash tindirgichining sxemasi: 1 – suv kirishi; 2 – havo sovitgichi; 3 – taqsimlash quvuri; 4 – soplo; 5 – teshikli vertikal to'siq; 6 – loyqa kirish darchasi; 7 – loyqa tutgich; 8 – “stakan”; 9 – yuqorigi taqsimlash panjarasi; 10 – aylana tarnov; 11 – ajratish zadvijkasi; 12 – ajratish quvuri; 13 – tinitish to'sinli taqsimlash quvuri; 14 – ishlov berilgan suvning chiqishi; 15 – koagulyant kiritilishi; 16 – uzluksiz yuvish liniyasi; 17 – davriy yuvish liniyasi; 18 – tindirgichni bo'shatish liniyasi zadvijkasi; 19 – drenaj zadvijkasi; 20 – servouzatmali kran; 21 – voronka; 22 – namuna olish nuqtalari. Nazorat savollari . 1. Tabiiy suvlarda uchraydigan dag‟al va kolloid zarrachalar qanday birikmalardan tashkil topgan? 2. Kolloid zarrachalarning tuzilishi va xossalari. 3. Kolloid zarrachalarni cho‟ktirishda ishlatiladigan reagentlar va ularning xossalari. 4. Suvni kolloid zarrachalardan tozalash natijasida suv tarkibining o‟zgirishi. 5. Suvni koagulyatsiya qilishda ishlatiladigan asosiy qurilmalar. 6. Gidroliz natijasida nima hosil bo‟ladi? 7. Temir sulfatning gidrolizlanishi natijasida nima yuzaga keladi? 4 - Mavzu: Tabiiy suvlarni ohak, soda birikmalari yordamida qattiqligi va ishqoriyligini kamaytirish.
Reja: 1. Cho‟kma hosil qilish usuli bilan suvni yumshatish mohiyati. 2. Suvni ohak eritmasi bilan yumshatish. 3. Suvni soda eritmasi bilan yumshatish.
18
4. Suvni ishqor eritmasi bilan yumshatish.
5. Eritmalarni tayyorlash qurilmalari. Tayanch iboralar: yumshatish, cho‟kma, ohak, soda va ishqor, kationit, anionit.
