‘ xna an‘analardan, ajdodlari qadriyatlaridan
ustun qo
‘ ya olmaydi. G
‘ arb modern adabiyotida esa aynan
buning aksidir. Shark adabiyoti aynan ana shu anxanalarga
sodiqligi, ularni boyitishi, novatorlarcha davom ettirishi bilan
G
‘ arb adabiyotidan farqlanadi.
4. Chorak kam bir asrlik sho‗rolar davri adabiyotiga
yangicha nuqtai nazar bilan qarash tamoyili ma‘lum darajada
paydo bo‗ldi. To
‘ g
‘ ri, bu davr adabiyoti xazinasini butunlay
inkor etib, undan voz kechishni taklif kiluvchilar ham chiqdi.
Ammo bu mumkin emas edi. Ular ijodida mangulikka daxldor
oltinu javohirlar xam talaygina. Xullas, bu davr adabiyotini
xolis, tanqidiy nuktayi nazardan o
‘ rganish, saragini sarakka,
puchagini puchakka ajratish, ularning tub sabablarini ochish
davri kelganligini qayd etish zarurdir.
5. Ijod erkinligiga katta imkon tugildi. Adabiyotning barcha
tur va janrlarida hayotni ro
‘ y-rost, butun murakkabligi bilan
tasvirlashga, ijtimoiy-maxnaviy adolatsizlikka hurlik va qullik
sharoitida yashagan, ma‘nan majruh bo
‘ lgan inson tasviriga
e‘tibor kuchaydi. Ch.Aytmatov ta‘biri bilan aytganda,
«Adabiyot hamisha insonparvarlikka xizmat qilib kelgan»ligini
amalda isbotlashga kirishdi. Aslida sovet davri adabiyoti davrida
ham mehnatkash inson adabiyotining asosiy bosh qahramoni
hisoblanardi. Biroq unda bu inson faoliyatining tashqi omillari –
hayotga, mehnatga, hatto muhabbatga munosabati, siyosatga
faol aralashuvi, shu tomonlari birinchi o
‘ ringa qo
‘ yilardi. Shu
talablarga javob berolmagan asarga bir yoqlama yondashish
namoyon bo‗lardi. Endilikda inson ruhiyasi, surati va surati va
siyrati bor holicha, butun murakkabligiva mukammalligi bilan
ifodalanish bosqichiga kirdi.
19
6. Shu asnoda qahramonlar tasvirida ilgari mavjud bo
