80°S gacha qizdiradi, havo harorati 40°, 45°S gacha ko‘tariladi. Kechasi esa yer
yuzasi va havo tez sovuydi. Mintaqa hududida mumkin bo‘lgan bug‘lanish
miqdoridan, haqikiy buhlanish miqdori 20-25 hissa katta.
Yoz oylarida Shimoliy Afrikaning tropik iqlim
mintaqasida quruq havo
massasini keltiradigan shimoli-sharqiy passat shamo hukmronlik qiladi. Qishda esa
antitsiklon rejim qaror topadi. Shunday qilib, yil bo‘yi bu mintaqada yomg‘ir hosil
qiladigan va nam keltiradigan qulay sharoit vujudga kelmaydi. Yozda vaqt-vaqti
bilan
kuchli samum shamollari esib, qum bo‘roni bo‘lib turadi. Shu paytda
ko‘chma qumlarga, barxanlarga go‘yo jon kiradi, ufq qorong‘ilashadi, qum to‘zoni
Quyosh yuzini to‘sadi. Qum bo‘ronida qolgan odam qattiq iztirob chekadi.
Afrikaning janubiy tropik iqlim mintaqasi shimoliy tropik iqlim mintaqasiga
qaraganda kichikroq maydonni egallaydi. Bu yerda yog‘in shimoliy tropik cho‘liga
nisbatan ko‘proq yog‘adi. Bunga sabab janubiy tropik
iqlim mintaqasiga Hind
okeanidan esib turadigan janubi-sharqiy passat shamollari nam havo massasini
keltiradi va yog‘in miqdorini oshiradi. Mintaqaning g‘arbida,
Atlantika okeani
sohillarida yog‘in miqdori keskin kamayadi. Natijada okean bilan tutashib turgan
Namib cho‘li hosil bo‘lgan.
Tropik mintaqaning eng sharqiy qismida, Drakon tog‘larining
sharqiy yon
bag‘rlarida va Madagaskar orolining sharqida yomg‘ir juda ko‘p yog‘adi (2000-
3000 mm). Chunki bu yerdagi tog‘ yon bag‘rlari to‘siq vazifasini bajarib, okeandan
keladigan nam havo massasini ushlab qoladi hamda yomg‘irni ko‘p yog‘ishiga
sababchi bo‘ladi. Shunday qilib Janubiy Afrikaning tropik mintakasida iqlimning
ikki xil tipi-quruq tropik va nam tropik iqlim tiplari vujudga keladi. Janubiy yarim
sharda quruq tropik iqlim tipi Kalahari botig‘i uchun ham harakterli. Ammo bu
yerda Sahroi Kabirga nisbatan yog‘ingarchilik Hind
okeanidan esadigan janubi-
sharqiy passat shamollari hisobiga ko‘p yog‘adi.
Dostları ilə paylaş: