O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sh. Dj. Ergashxodjaeva strategik marketing toshkent – 2019

Gorizontal diversifikasiya - firma assortimentini ayni paytda ishlab
chiqarilayotgan mahsulotlar bilan bog‘liq bo‘lmagan, biroq mijozlarning qiziqishini
uyg‘otishi mumkin bo‘lgan mahsulotlar bilan to‘ldirish.
Demping - tovarni o‘rtacha bozor narxidan arzon, ba’zida xatto o‘z
tannarxidan arzon narxda sotish. Ko‘pchilik garb mamlakatlarida milliy ishlab
chiqaruvchilar foydasini himoya qiluvchi va aksari hollarda boshqa mamlakatlardan
raqobatning kuchli emasligi sababli arzon narxda tovar olib kirishni ta’qiqlovchi
antidemping qonunlar amal qiladi.
Diversifikasiya -tovar strategiyasi turi, unga asosan korxona ishlab
chiqarilayotgan mahsulotlar sonini kengaytiradi; yangi bozorlarni egallab olish va
qo‘shimcha foyda olish maqsadida ishlab chiqarishning bir-biri bilan bog‘liq
bo‘lmagan ikki yoki undan ortiq turini bir vaqtning o‘zida kengaytirish va
rivojlantirish.
Imidj - tovar obrazi, uning biron narsani eslatishi, o‘xshashi va aks ettirishi,
tovar bozori iqtisodiyotiga chambarchas bog‘liq bo‘lgan ijtimoiy-psihologik holat.
Tovar imidji tovarning reputasiyasi, tovar markasi, tovar ishlab chiqarilgan korxona
va mamlakat bilan assosiasiyalashadi.

---

---

224

Kommunikativ siyosat - 1) korxonaning istiqboldagi harakatlar kursi hamda
talabni shakllantirish, iste’molchilar ehtiyojini qondirish va foyda olish maqsadida
tovar va xizmatlarni bozorga olib kirish bo‘yicha samarali va barqaror faoliyatni
ta’minlovchi marketing tizimining barcha subektlari bilan o‘zaro harakatlarni tashkil
etish va kommunikativ vositalar (kommunikativ miks) majmuasidan foydalanish
strategiyasining mavjudli. 2) rag‘batlantirish majmuasini ishlab chiqish, ya’ni biznes
- hamkorliklarning o‘zaro aloqalari samarali bo‘lishini ta’minlash bo‘yicha, tadbirlar,
reklamani tashkil etish, savdoni rag‘batlantirish usullari, jamoatchilik bilan aloqa va
shu kabilar.