O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sh. Dj. Ergashxodjaeva strategik marketing toshkent – 2019

Turbulentlik bosqichi – ushbu o‘tish davri birlamchi talabning o‘sish sur’ati
sekinlashadigan davrdir. Iqtisodiy va raqobat muhiti yana yangilanadi:
-talab sekinlashuvchi sur’atda o‘sib boradi;
-bozorning asosiy qismini egallab olish maqsadi qo‘yiladi;
-eng zaif raqobatchilar narxlar pasayganligi tufayli bozordan ketadilar;

---

---

97

-tarmoqda konsentrasiya o‘sib boradi.
Turbulentlik
davrining
asosiy
jihati
shundaki,
o‘sish sur’atlarining
sekinlashishi tufayli vaziyat barcha firmalar uchun qiyinlashib qoladi. Ko‘proq
darajada dinamik firmalar o‘z faoliyatini qayta tuzib, o‘zlari uchun yangi maqsadlarni
belgilaydilar.
Endilikda vazifa bozorni rivojlantirish emas, balki undagi o‘z ulushini
ko‘paytirishdan iborat bo‘ladi.
Tovar siyosati o‘z tovarlarini raqobatdan va ayniqsa ko‘plab maxsus ishlab
chiqilgan nusxalardan differensiasiyalash maqsadida segmentlash va maqsadli
segmentlarni tanlab olish orqali belgilanadi. YAngi ustuvor maqsadlar quyidagicha
belgilanadi:
-bozorni segmentlashga ijodiy yondashish va ustuvor maqsadli segmentlarni
belgilab olish;
-ushbu ustuvor segmentlarda bozor ulushini oshirish;
-markani xaridorlar ongida aniq pozitsiyalash;
-bozorni e’lon qilingan pozitsiya haqida xabardor qilish.
Ushbu maqsadlarga erishish uchun marketing dasturida quyidagi strategik
yo‘nalishlar alohida ta’kidlab o‘tilishi lozim:
-tovarlarni bozor segmentlash asosida differensiasiyalash;
-tovarning imkon qadar ko‘zga ko‘p tashlanishiga erishish maqsadida savdo
tarmog‘ini kengaytirish;
-markaning ajralib turuvchi xususiyatlariga asoslangan narx belgilash;
-markaning
e’lon qilingan tarzda pozitsiyalanishi haqida reklama
kommunikasiyasi.
Turbulentlik davri juda qisqa bo‘lishi hamda g‘oyatda shiddatli o‘tishi va qayta
tuzilishni keltirib chiqarishi mumkin. Raqobat muhiti tobora keskinlashib boradi,
muvaffaqiyatning hal qiluvchi ko‘rsatkichi bozor ulushining ortishi bo‘ladi.