O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

O’z diktant yoki yoddan yozuv diktantida 
o’rganilgan imloviy qoida asosida 
yoziladigan so’zlar bo’lgan matnni o’quvchilar o’zlari o’qib yodlaydilar
 
(ko’rib 
idrok qiladilar) yoki o’qituvchi rahbarligida eshitib yodlaydilar (idrok qiladilar), 
keyin o’zlari mustaqil yozadilar. 
2-sinfda yoddan yozuv diktanti orqali b va d tovushlarining so`z oxirida 
yozilishini mustahkamlash namunasi:
Uydan chiqishar 
shoshib,
Qo`chqor, 
Dilshod
va Muxtor. 
Sochlarida yarqirar 
Yengil, yumshoq oppoq qor. 
Quyidagi yoddan yozuv diktanti orqali h va x tovushlarining so`z oxirida 
yozilishini mustahkamlaydi: 
Suvsiz 
hayot
bo`lmas, 
Mehnatsiz
– rohat. 

---

551 
Suvni isrof qilmang, 
Suv 
bebaho
boylik. 
Bugungi ishni ertaga qo`yma, 
Ertaning 
ham
rejasi bor. 
O`quvchilar h harfining tagiga chizadilar. So`ng uning talaffuzini so`z tarkibida 
mashq qiladilar. 
Izohli diktant
o’quvchilarning qobiliyatiga qarab ikki xil o’tkaziladi. 
O’quvchi, odatda, o’qituvchining ko’rsatmasi bilan ma`lum so’zning yozilishini 
diktant yozishdan oldin yoki keyin izohlaydi. So’zning yozilishini bo’g’in-tovush, 
tovush-harf tomondan tahlil qiladi, unga qoidani tatbiq etadi. Masalan, “Kitob” – 
bilim manbai” – Kitob: Ki-tob. Ikki bo’g’in. Birinchi bo’g’inida 
k, i;
ikkinchi 
bo’g’inida 
t, o, b
tovushlari bor. Oxirgi 
b
tovushi 
p
tovushi tarzida talaffuz qilinadi. 
Unda 
b
yoki 
p
tovushini ifodalovchi harfning yozilishini tekshirib aniqlaymiz. 
Buning uchun so’z oxiriga 
i
tovushini qo’shamiz va aytamiz: