O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti


 O’quvchilar lug’atini boyitish, yaoni yangi so’zlarni, shuningdek, bolalar



Yüklə 5,05 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə362/416
tarix16.09.2023
ölçüsü5,05 Mb.
#144179
1   ...   358   359   360   361   362   363   364   365   ...   416
1. O’quvchilar lug’atini boyitish, yaoni yangi so’zlarni, shuningdek, bolalar 
lug’atida bo’lgan ayrim so’zlarning yangi ma`nolarini o’zlashtirish.
Ona tilining 
lug’at boyligini bilib olish uchun o’quvchi o’z lug’atiga har kuni 8-10 ta yangi 
so’zni, shu jumladan, ona tili darslarida 4-6 so’zni qo’shishi, yaoni shu so’zlar 
ma`nosini o’zlashtirishi lozim. 
2
. O’quvchilar lug’atiga aniqlik kiritish.
Bu ichiga quyidagilarni oladi: 1) 
o’quvchi puxta o’zlashtirmagan so’zlarning ma`nosini to’liq o’zlashtirish, yaoni 
shu so’zlarni matnga kiritish, ma`nosi yaqin so’zlarga qiyoslash, antonim tanlash 
yo’llari bilan ularning ma`nosiga aniqlik kiritish; 2) so’zning kinoyali ma`nosini, 
ko’p ma`noli so’zlarni o’zlashtirish; 3) so’zlarning sinonimlarini, sinonim 
so’zlarning ma`no qirralarini o’zlashtirish; 4) ayrim frazeologik birliklarning 
ma`nosini o’zlashtirish. 
3. Lug’atni faollashtirish, yaoni o’quvchilar ma`nosini tushunadigan, ammo 
o’z nutq faoliyatida ishlatmaydigan nofaol lug’atidagi so’zlarni faol lug’atiga 
o’tkazish.
Buning uchun shu so’zlar ishtirokida so’z birikmasi va gaplar tuziladi
ular o’qiganlarni qayta hikoyalash, suhbat, bayon va inshoda ishlatiladi. 
4. Adabiy tilda ishlatilmaydigan so’zlarni o’quvchilar faol lug’atidan nofaol 
lug’atiga o’tkazish.
Bunday so’zlarga bolalarning nutq muhiti ta`sirida o’zlashib 
qolgan adabiy til meoyoriga kirmaydigan, ayrim adabiy asar va so’zlashuv tilida 
qo’llanadigan sodda so’z va iboralar, sheva va ijtimoiy guruhga oid so’zlar kiradi. 
Adabiy til meoyori degan tushunchani o’zlashtirgach, o’quvchilar yuqorida 
izohlangan so’zlar o’rniga adabiy tildagi so’zlardan foydalana boshlaydilar. Adabiy 
tilga oid malakalari mustahkamlangan sayin shevaga, jargonga oid so’zlar, 
so’zlashuv tilida ishlatiladigan sodda so’z va iboralar o’quvchilarning faol 
lug’atidan chiqib keta boshlaydi. 


591 
O’quvchilar 
lug’ati 
quyidagi 
manbalar 
asosida 
boyitiladi 
va 
takomillashtiriladi: 

Yüklə 5,05 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   358   359   360   361   362   363   364   365   ...   416




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin