O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

So’z va iboralar ustida ishlashda o’yinlardan foydalanish 
O’yindan darsning turli bosqichlarida foydalanish mumkin, lekin ular 
shunday joylashtrilishi kerakki, o’quvchi og’ir aqliy mehnatdan so’ng o’yindan 
o’ziga emotsional quvvat olsin. Uyin jarayonida o’quvchi o’zining harakatini 
o’rtoqlarining harakatiga solishtirsin, o’zini anglay borsin va unda tashabbuskorlik 
paydo bo’lsin. Ona tili darslarida qo’llanilib kelinayotgan o’yinlar xilma-xil
bo’lib.ular turli tomondan turlarga bo’lingan. Biz boshlang’ich sinf ona tili 
darslarida so’z turkumlarini o’rganish jarayonida qo’llash mumkin bo’lgan 
uyinlarni ishlab chiqdik va ularni ona tili darslarida qo’llab ancha yaxshi natijalarga 
erishdik. Kuyida shu o’yin namunalarini keltiramiz. 
”Kim ko’p so’z tuzadi?” o’yini. 
Kartochkalarga bosma harflar tarqoqlikda
 
yozib qo’yiladi. O’quvchilar shu harflar ishtirok etgan so’z tuzadilar. Bu o’yin 

---

607 
kompьyuter dasturiga ham kiritilishi mumkin. Buning topshirig’i quyidagicha 
bo’lishi mumkin. 
1 Berilgan harflar ishtirokida otlar tuzib yozing. 
2.Bergan harflar ishtirokida sifatlar tuzib yozing. 
3. Berilggan xarflar ishtirokida fe’llar tuzib yozing. 
4. Berilgan harflar ishtirokida turli turkumga oid so’zlar tuzib yozing. 
Kartochkalardan namunalar: 
T Q N O A B L K I U 
1. 
“Ma`nodosh so’zlar qatorini tuz” o’yini
. Bu o’yin –mashq ustida ishlash 
paytida tashkil etilishi mumkin. 
CHiroyli sezgir shamol
Ziyrak go’zal shabada 
Yel horimoq tiyrak
CHarchamoq sabo ko’rkam
2. 
“Ortiqchasini top” o’yini.
O’quvchilar so’z ichidan o’zaro ma`nodosh 
bo’lmagan so’zlarni topib aytadilar. Ona tilidan …mashqni bajarish jarayonida 
tashkil etish mumkin. 
O’qituvchi kartochkada ma`nodosh so’zlar guruhi ichiga boshqa ma`nodagi 
so’zni ritib qo’yadi. O’quvchi uni topib, ma`nosidagi farqni aytadi
3.