O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti



Yüklə 5,05 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə89/416
tarix16.09.2023
ölçüsü5,05 Mb.
#144179
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   416
Savol va topshiriqlar: 
1.Yozuvning insoniyat hayotidagi ahamiyatini so’zlab bering. 
2.Yozuvning paydo bo’lishi va yozuv turlari haqida fanda qanday fikrlar 
bildirilgan? 
3.O’zbek xalqining eng qadimiy yozuvlari qaysilar? 
4.Qaysi yozuvlar amalda joriy qilinmagan? 
5.Hozirgi o’zbek yozuvi haqida nimalar bilasiz?
Husnixatga o`rgatishning grafik asoslari 
Hozirgi yozuv shriftiga tavsif.
Lotin yozuviga asoslangan o’zbek alifbosida 
26 ta harf va 3 ta harf birikmasi mavjud. Bu harflar turli xil katta va kichik yozma 
va bosma shakllarga ega. Yozma harflar quyidagi xususiyatlarga ega.
16
-harflar bosmasdan yozishga mo’ljallangan;
harflar qo’l uzmasdan tutash yoziladi. 
O’zbek alifbosidagi harflar yozilishiga ko’ra quyidagi guruhlarga ajratiladi. 
Yozma kichik harflar: 
Ikki chizig’ oralig’iga yoziladigan harflar: 
a, e, i, m, n, o, r, s, u, v, x, o’, sh, ch

16
Lotin alifbosining yozma shakllari xususiyatlari Y.Abdullayevning “Hamroxim” qo’llanmasidan olingan.


125 
Ikki chizig’ning yuqorisiga ko’tarilib yoziladigan harflar: 
b, d, k, l, t, h. 
Chiziqdan pastga tushib yoziladigan harflar: 
g, q, j, p, y, g’, ng

chiziqdan yuqori va pastga tushurilib yoziladigan harflar:
f. 
Yozma bosh harflarning hammasi chiziqdan yuqorida yoziladi. 
Yozma kichik harflar tutashtirilishiga ko’ra 3 guruhga bo’linadi. 
1.Yuqori kesishishdan tutashtiriladi: 
o, o’, v 
2.Pastki kesishishdan tutashtiriladi: 
a, d, e 
O’rta qismidan kesishishdan tutashtiriladi: 
b, f, g, j 
Yozma bosh harflar tutashtirilishiga ko’ra 2 guruhga bo’linadi. 
Tutashtiruvchi unsurli bosh harflar 
Tutashtiruvchi unsursiz bosh harflar 
Yozma kichik va bosh harflarning qator oralig’ining qayeridan boshlanib 
yozilishiga ko’ra 2 guruhga bo’linadi. 
Qator oralig’ining ustki chizig’idan boshlanib yoziladigan harflar. 
Qator oralig’ining ostki chizig’idan boshlanib yoziladigan harflar. 
Kichik yozma harflar o’z navbatida 2 guruhga bo’linadi. 
qator oralig’ining ustki ustki chizig’idan boshlanadigan harflar:

Yüklə 5,05 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   416




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin