10
qiladigan belgisi hisoblanadi. Hisobning
bu turini tashkil qilish, yuritish uchun
maxsus yo‘riqnoma talab qilinmaydi.
Tezkor hisobning o‘ziga xos xususiyatlaridan yana biri ma’lumotni
tezda
yig‘ilishi va yetkazilishidir. Nazoratning tezkorligini ta’minlash uchun xo‘jalik
operatsiyalarining borishi haqidagi axborotni tezroq olish kerak bo‘ladi. Shuning
uchun tezkor hisobning ma’lumotlari iloji boricha osonroq yo‘l bilan qayd qilinishi
mumkin. Ularni bevosita kuzatish yo‘li
bilan telefon, faks, telegraf, og‘zaki yoki
hujjatlar orqali yetkaziladi.
Tezkor hisobning ma’lumotlaridan
mutloq aniqlik talab etilmaydi, chunki
ularning asosiy vazifasi – kuzatilayotgan obyektlarda sodir bo‘layotgan
o‘zgarishlarni tezlik bilan xabar qilishdir. Shuning
uchun amaliyotda tezkor
hisobdan faqat taxminiy axborotni olish bilan kifoyalanadilar. Tezkor axborot
yordamida - menejerlar ishlab chiqarish, foyda bo‘yicha topshiriqni bajarilishining
borishi, korxonani ta’minlash va mahsulot realizatsiyasi bo‘yicha topshiriqlarning
bajarilishi, tovar moddiy qiymatliklar zaxirasining
darajasi hamda boshqa
korxonalar, tashkilotlar, muassasalar bilan hisob-kitoblarning holati hamda borishi
haqidagi ma’lumotlarni olishda foydalanishadi.
Statistik hisob.
Bu hisob jamiyatimizda yuz berayotgan ommaviy, ijtimoiy–
iqtisodiy, siyosiy hodisalarni o‘rganish va nazorat qilish, ular to‘g‘risidagi
ma’lumotlarni yig‘ish hamda qayta ishlash tizimidan iborat. Xo‘jalik hisobining bu
turi butun davlat iqtisodiyotini va uning tarmoqlarining
rivojlanish jarayonini
o‘rganishga yo‘naltirilgan. Uning obyekti alohida korxona,
tashkilot, butun bir
iqtisodiyot yoki uning biror tarmog‘i bo‘lishi mumkin.
Dostları ilə paylaş: