Bonus aksiyalari
Aksiyadorlik kapitalini nominali kamroq aksiyalarga bo‘linishi holatidagi kabi, kompaniyalar taqsimlanmagan foydani oddiy aksiyalarga aylantirishi va ularni mavjud aksiyadorlar o‘rtasida taqsimlashlari mumkin.
E‘tibor bering, taqsimlanmagan foydani aksiyalarga o‘tkazish kompaniya mablag‘lari ishlatilishiga hech qanday ta‘sir ko‘rsatmaydi. Shuningdek, u aksiyadorlik (o‘z) kapitalining miqdoriga ham ta‘sir qilmaydi; boshqacha aytganda, bonuslar emissiyasi natijasida aksiyadorlarning kapitaldagi ishtiroki hech qanday tarzda o‘zgarmaydi. Faqat, ilgari aksiyadorlarga tegishli bo‘lgan har ikki aksiya o‘rniga,
aksiyalar chiqarilgandan so‘ng, u uchta aksiyaga ega bo‘ladi, xolos. Aksiyalar maydalangandan so‘ng ham bonus aksiyalari (bonus issye) emissiyasidan olinadigan iqtisodiy samara mantiqan nolga teng bo‘lishi kerak. Agar bu misolda oddiy aksiyalarning qiymati bunday emissiyaga qadar 1,80 f.st ni tashkil qilgan bo‘lsa, emissiyadan so‘ng u 1,20 f.st ni tashkil qilgan bo‘lardi (ya‘ni, 1,80 f. st. x 2/3).
misol
Quyida, ma‘lum bir vaqt oralig‘ida faoliyat yuritgan va foydasining bir qismini taqsimlanmagan holda qoldirgan kompaniyaning qisqartirilgan balansi keltirilgan.
2006-yil 30-iyun holatiga balans
Moliyalashtirish manbai (talablar)
|
Mln. f.st.
|
Moliyadan foydalanish (investitsiyalar)
|
Mln. f.st.
| |
Har biri 1 f.st. dan oddiy aksiyalar
|
4
|
Oborotdan tashqari aktivlar
|
5
| |
Taqsimlanmagan foyda
|
3
|
|
| |
Aksiyadorlik kapitali
|
7
|
Ishchi kapital
|
4
| |
Uzoq muddatli qarz
|
2
|
|
|
|
9
|
|
9
|
|
|
|
|
Kompaniyani boshqaruv uchun muammosiz ravishda butunlay yoki qisman 3 million funt sterlinglik taqsimlanmagan foydani aksiyalarga o‘tkazishi mumkin. Ular oddiy aksiyadorlar o‘rtasida proporsional (pro rata) taqsimlanadi. Keling, faraz qilaylik 3 mln f.st taqsimlanmagan foydaning 2 millioni aksiyalarga o‘tkazildi. Tuzatish kiritilgan balans quyidagicha ko‘rinishga ega bo‘ladi:
Dostları ilə paylaş: |
