O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta'lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot univеrsitеti r. D. Alladustov, A. J. Xo„jamurodov

Tartiblashtirish institutlarining o‘zaro bog‘liqlikdagi faoliyati 
Umuman olganda, qaysi mamlakatda ham davlat, ham O‗O‗M tashkilotlar 
tartiblashtirish tizimini tashkil etsa, bu institutlar moliya bozorida bir-birlari bilan 
demokratik tamoyil asosida uzviy bog‗liqlikda bozorni samarli muvofiqlashtiradi va 
nazorat qiladi. Bu institutlarning o‗zaro bog‗liqligi quyidagilarda namoyon bo‗ladi:
- milliy bozor ikkala institut uchun ham bir butun bo‗lganligi va undagi 
ularning manffatlari davlat (halq, jamoatchilik) manfaatlaridan kelib chiqadi;
- moliya bozori alohida yuqori darajada tashkillashgan murakkab iqtisodiy-
huquqiy munosabatlar tizimi bo‗lganligi va unda turli hil qatnashchilar va davlatning 
o‗zaro manfaatlari ba‘zan konflik hollarda bir-biriga mos kelavermasligi sababli 
davlat va professional qatnashchilar manfaatlarining optimal balansini samarali 
ta‘minlash zarurligi;
- moliya bozori turli omillarga ta‘sirchan bo‗lganligi sababli krizislar vujudga 
kelishi va bu krizislardan chiqish uchun ham davlatning, ham bozorning boshqa 
qatnashchilarining kuchlarini operativ safarbar qilish zarurligi;
- moliya bozori faoliyat mexanizmi faqat uning barcha qatnashchilari 
tomonidan uyg‗unlikda harakatga keltirilishi mumkinligi;
- moliya bozoriga oid ishlab chiqilgan qonun hujjatlari loyihalarini bozor 
professionallari, emitentlar va investorlar o‗rtasida muhokama qilib amaliyotga 
kiritish maqsadga muvofiqligi;
- moliya bozorini faqat davlat tomonidan tartiblashtirish bilan bog‗liq sarf-
harajatlarning kattaligi va h.k.
 
 
23
А.Рот, А.Захаров, Б.Златкис, Я.Миркин, Б.Борн, Р.Бернард, П.Баренбойм, А.Хит. Основы 
государственного регулирования финансового рынка.-М.: Юридический Дом «Юстицинформ», 
2003.-бб.240-259. 

---

145