O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi urganch davlat universiteti «turizm» kafedrasi bekjanov d

 

Turistik mahsulotlar bozori. 
Turistik bozor 
Turistik mahsulot uchun takliflar 
Turmahsulotga talab 
Daromad olish 
maqsadida turistik 
mahsulot ishlab 
chiqarish
Turistlar talabini sifatli va 
sanoqbay (har biri bilan 
alohida) qondirish 
maqsadidagi turistik 
mahsulot ishlab chiqarish 
Turistik mahsulotni 
sotib olish istagi va 
imkoniyati bor 
iste‘molchilar 

---

19 
Mehnat bozori - 
ushbu bozor turistik faoliyatni rivojlantirish uchun zarur bo‗lgan 
intelekt va ishchi kuchi jalb qilinuvchi jabxa hisoblanadi. 
Moliyaviy bozor - 
ushbu bozor davlat - kredit siyosati tomonidan boshqariluvchi 
bo‗lib shaxsiy jamg‗armaga ta‘sir o‗tkazadi, yig‗ilgan mablag‗larni iste‘mol va 
investitsiyaga bo‗linishini belgilaydi.
Investitsiyalar bozori - 
bu korxonalar tomonidan ―O‗zoq muddatli moddiy 
foyda‖ (asosan uy-joy qurilish) hisoblanuvchi narsalar uchun sotib olinuvchi narsadir. 
Investitsiyalar bozori kreditlar bo‗yicha qilinadigan talab va foiz stavkalariga bog‗liq 
xolda rivojlanadi. Ishlab chiqarish uchun investitsiya ajratish
 
ish bandligiga sabab bo‗lib, 
yangi asbob-uskunalarni ishlatish va yangi ish o‗rinlarini yaratib beradi. 
Ma‘lumki bozor - bu mexanizm bo‗lib, turli mahsulot turlari va xizmatlar uchun 
tug‗ilajak talab va takliflarni muvofiqlashtirib turadi. Unda katta xajmdagi bir-biri bilan 
bog‗liq bo‗lmagan aniq bir mahsulot -ya‘ni, turistik mahsulotni sotib olishga xohishi va 
iloji bor potensial haridorlar harakat qilishadi. Bu yerda tovarni sotuvchi hamda bozor 
harakatlanishi sharoitini o‗zgartiruvchi haridorlar, dallollar shuningdek aniq va faol 
raqobatchilarni aniqlab olish mumkin. 
Turizm bozorida tavsiflanishi bo‗yicha quyidagilarni hisobga olish mumkin: 

Sotish va sotib olishning asosiy manbai xizmat hisoblanadi; 

Haridor va sotuvchidan tashqari turistik bozor mexanizmiga sezirarli darajada 
dallollik bug‗inlari kiradi; 

Turistik xizmatga bo‗lgan talablar bir necha xil xususiyatlarga ega; 

moddiy imkoniyatli ishtirokchilarning turli - tuman qatnovi, yoshlari, maqsad 
va sabablar; 

egiluvchanligi; 

alohida harakterli va differensiyalanganlikning yuqori darajasi; 

turistik takliflardan vaqt va masofa bo‗yicha o‗zoqligi;

turistik takliflar bir qancha xususiyatlari bilan tavsiflanadi, ya‘ni uch 
tomonlama tavsifga (tabiiy resurslar, yaratilgan resurslar, turistik xizmatga) 
ega; 

turistik industriyaning yuqori darajadagi fond sig‗imi; 

egiluvchanlik darajasining pastligi; 

jamlanmalik. 
Turistik bozorda har bir aloxida mahsulot yoki xizmat alohida komponentlardan 
(masalan, tashuvchilar xizmati,turar-joy, ovqatlanish va x.k.o.) iborat. Bundan tashqari 
turistik mahsulotdagi komponentlar o‗zaro almashinuvi mumkin. Turistik mahsulotning 
o‗zi ham almashinuvi mumkin. Masalan, turistik paketga turli toifadagi 
mehmonxonalarni kiritish mumkin yoki xuddi shunday turga transport vositalarining 
almashtirilgan xoldagi variantlarini taklif qilish mumkin.(samolyot, poyezd yoki 
avtobus). O‗zaro almashtiruvning bunday xususiyati 
substitutsiya
deyiladi. Ko‗p 
holatlarda yuzaga keluvchi substitutsiya turistik bozorda: transport, ovqatlanish, turli jalb 
qiluvchi madaniy tadbirlarda qo‗llaniladi. Turistik xizmatda substititsiyaning ahamiyat 
kasb etishi turistik korxona imkoniyatiga bog‗liq bo‗ladi. 
Turistik bozorning muhim xususiyatlaridan yana biri uning