O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi
O‘tish rejimlaridagi energiya isroflar
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
11.2. O‘tish rejimlaridagi energiya isroflar.
Odatda o‘tish rejimida energiya isroflari ortadi. Chunki bu jarayon katta xajmdagi tok sakrashlari bilan xarakatlanadi. Masalan, qisqa tutashtirilgan asinxron motorni yurgazishda yurgazish toki nominal qiymatdan 5-6 barobar ortib ketadi. Motor tezlik olish jarayonida nafaqat qarshilik momentini engishi, balki xarakatlanayotgan massalar kinetik energiyasini oshirish maqsadida dinamik momentni ham hosil qilishi kerak. Erkin aylanish bilan (M q = 0) yurgiziladigan qisqa tutashtirilgan asinxron motorni yurgazish vaqtidagi energiya isroflarini ko‘rib chiqamiz. Motorni yurgazish vaqtida u tezlikni oshirib, sirpanish 1 dan 0 gacha o‘zgaradi. Bu davrda 309 rotorda katta energiya isroflari sodir bo‘ladi. Bu esa asinxron motorar uchun juda noqulay bo‘lib, bu energiya isroflarini yurgazish qarshiliklariga chiqarishning iloji bo‘lmaydi. Rotordagi yo‘qotishlar momentiga va sirpanishga proporsional bo‘lgani uchun ΔP = M· ω 0 s, (11.6) Bir yurgazish paytidagi energiya isroflari quyidagicha bo‘ladi: ΔA = . (11.7) Erkin yurgazishdagi moment M = J ∑ (dω/ )ni (11.7) ga qo‘yib, integral chegaralarini almashtirib quyidagini hosil qilamiz: ΔA = , ΔA = (11.8) Bundan shunday qoida kelib chiqadiki: asinxron motorni erkin yurgazishda rotor zanjiridagi isroflar kinetik energiya zaxirasiga tengdir. Bu zahira motor rotori va ishchi mexanizmi siltov massasining o‘rnatilgan tezlikka erishishda hosil bo‘ladi. Shuni aytish kerakki, rotordagi isroflar yurgazish jarayoni vaqtiga, yurgazish tokiga va boshqa parametrlarga bog‘liq bo‘lmaydi. Aksincha statordagi isroflar yurgazish parametrlariga bog‘liq bo‘ladi. Motor qizib ketishining oldini olish maqsadida har bir qisqa tutashtirilgan asinxron motor uchun inersiya momentlari qiymatining cheklangan miqdori belgilanadi cheg. . Ko‘rsatkich har bir motor uchun kataloglarda beriladi. Agar bunday cheklangan miqdor cheg ko‘rsatilmagan bo‘lsa quyidagilarga asoslanib hisoblanadi. Massasi m kg bo‘lgan rotor kataklaridan ajiraladigan energiyaning cheklangan qiymati T qiz = 300 0 qizishdan oshib ketmasligi kerak. Bundan esa ΔA ruxs = m kat C kat T qiz , (11.9) 310 Bu yerda C kat – Dj/kg.gr – rotor katagi materiali issiqlik sig‘imi. Hisoblar ikki ketma – ket yurgazish uchun olib boriladi. Shuning uchun 2ΔA ∙S kat ∙ 300 bo‘ladi. Bu shartlarda quyidagini hosil qilamiz: cheg. < ni hosil qilamiz. Asinxron motorlar uchun yurgazish va tormozlashdagi farq rotordagi energiya isroflari emas balki stator zanjiridagi energiya isroflari ham ahamiyat kasb etadi. Bu isroflar rotordagi isroflarni bilgan holda quyidagi nisbatga asosan aniqlanadi: ΔA st = ΔA rot · . (11.10) Statordagi isroflar yurgazish paytaida undagi kuchlanishni pasaytirish hisobiga kamaytirilishi mumkin. Berilgan jadallik bo‘yicha ω 0 ning ravon o‘zgarishi bilan motor kichik sirpanish bilan ishlaydi va bunda motordagi isroflar o‘rnatilgan tezlikdagi isroflar singari aniqlanadi, ya’ni olinayotgan moment qiymati bilan. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|