O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi

Biogeokimyo	Biogeochemistry	Биогеохимия
Geokimyoning bo’limi bo’lib, tirik organizmlar ishtirokida Yer biosferasida boradigan geokimyoviy jarayonlar va kimyoviy tarkibini o’rganadi
Buroq	Bura	Бура	Bura yoki tanakor, natriy tetraborat
Valentlik	The tensile	Валентность	Ayni element atomining boshqa elementdan nechta atomini biriktirib olish xossasi
Vitalistik ta’limot	Vitalistic doctrine	Учение витализма	Organik moddalar faqat hayotiy kuchlar ta’sirida hosil bo’lishini ilgari suruvchi ta’limot
Galmey	Copper (II) sulfate, kuporos	Сульфат меди (II)	Toʻtiyo, mis (II) sulfat kristallgidrati
Zanjara	Copper (II) acetate	Ацетат меди (II)	Mis (II) asetati
Isfidoj	Lead paint	Свинцовая краска	Qoʻrgʻoshin boʻyoʻgi
Kibrit	Sulfur	Сера	Oltingugurt
Koinot kimyosi	Cosmochemistry	Химия Вселенной	Kosmik jismlarning kimyoviy tarkibi, koinotdagi kimyoviy elementlarning tarqalishini, kosmik moddalar hosil bo’lishida atomlarning migratsiyasini o’rganadi
Kimyoning birlashish davri	The unification period of chemistry	Период соединения химии	XVI-XVIII asrlarni oʻz ichiga olgan davr, bu davr toʻrtta bosqichdan iborat deb qabul qilingan.
Magnitokimyo	Magnetochemistry	Магнитохимия	Birikmalarning magnit xossalarini o’rganadigan kimyo sohasi
Materiya elementlari	Elements of matter	Элементы материи	Tuproq, olov, suv, havo, shakl, fazo, vaqt, harakat.
Miksis	Mixis	Гомогенное химическое вещество	Aristotelning fikricha, kimyoviy birikma - bir jinsli gomogen va yaxlit sifatga egadir
Mineralogiya	Mineralogy	Минералогия	Qimmatbaho toshlar haqidagi fan, Abu Rayhon Beruniy asari
Miqdoriy qonunlar davri	The Age of Quantitative Laws	Период количественных законов	XIX asrni oʻz ichiga olgan davr, bu davrda kimyoning asosiy stexiometrik qonunlari, atom-molekulyar taʻlimot yaratilgan.
Mo baʻda at-tabia	Metaphysics	Метафизика	Metafizika- ilohiyot ilmi
Ratsionalizm	Rationalism	Рационализм	Kimyoviy rivojlanishning bu bosqichida oʻzaro aloqalarni aniqlashga harakat qiladi, misol uchun kimyoviy tuzilish bilan xossalar orasidagi uzviy aloqalar. Bilishning bu jarayonida ong oliy rivojlanishning asosiy manbai deb hisoblanadi
Sinflash	Classify	Классификация	Har qaysi fanning asosiy funksiyasidir, dastlabki kimyoviy sinflanishda moddalarning fizik holati va xossalariga qaralgan.
Sunjurf	Cinnabar	Киноварь	Kinovar, simob (II) sulfid
Supramolekulyar kimyo	Supramolecular chemistry	Супрамолекулярная химия	Ikkita va undan ko’p bo’lgan kimyoviy zarrachalar orasidagi molekulalararo bog’lanishlar va hosil bo’lgan assotsiatlarning strukturasini o’rganadigan fan
Tizimlashtirish	Systematization	Систематика	Sinflarga ajratishdan koʻra chuqurroq umumlashtirishdir, uning yoʻrdamida ilmiy nazariyada bashorat qilish mumkin.
Fan	Science	Наука	Insoniyat faoliyatining sferasi, u bilimlarni yigʻadi, tizimlashtiradi va umumlashtiradi. Shartli ravishda uchga boʻlinadi: tabiiy, texnikaviy, gumanitar.
Farmakog­noziya	Pharmacognosy	Фармакогнозия	Kitob us-Saydana fi-t-tib, dorivor o’simliklar haqida Beruniy asari
Flogiston	Phlogiston	Флогистон	Yunoncha “flogiston” soʻzi - yonuvchi
Flogiston nazariyasi	Phlogiston theory	Теория флогистона	1700-yilda G. Shtal (1659-1734) tomonidan ilgari surilgan, yonish, oksidlanish va qaytarilish jarayonlarini notoʻgʻri izohlovchi nazariya
Femtokimyo	Femtochemistry	Фемтохимия	Juda qisqa vaqt femtosekund chamasi intervalida boradigan kimyoviy reaksiyalarni o’rganadigan fizikaviy kimyoning bo’limi.
Empirizm	Empiricism	Эмпиризм	Bilimning yagona manbai hissiyot natijasida tajribalar orqali yigʻilgan ilm deb sanaydi. Bu bosqichda qaysi reaksiyalar qanday amalga oshdi deb kuzatiladi.
Qarastun	The scales	Весы римляне	Rimliklar tarozisi yoki shayinli tarozi

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR ROʻYXATI

1. 
   Umarov B.B., Niyazxonov T.N. Kimyo tarixi.-Toshkent, Navroʻz, 2015.- 576 b.
   
2. 
   G.А.Nuraliyeva, Sh.А.Kadirova, Y.E. Ibragimova. Kimyo tarixi // Oʻquv qoʻllanma. Тоshkent: “Innovatsiya-Ziyo” nashriyoti. 2020. – 176 b..
   
3. 
   Миттова И.Я., Смайлов А.М. Истории химии древнейших времен до конца ХХ века Т.1 -2009, Т.2 -2012.
   
4. 
   Cobb C. H. Goldwhite. Creation of Fire : Chemistry’s Lively History from Alchemy to the Atomic Age. - New York ; London : Plenum Publishing Corporation, 1995.-346 p.
   
5. 
   A.Grenberg. From alchemy to chemistry in picture and story. WILEY, 2007.
   
6. 
   Левченков С.И. Краткий очерк истории химии. Изд. РГУ. 2006.
   
7. 
   Азимов А. Краткая история химии. Развитие идей и представлений в химии /- СПб. : Амфора, 2000. - 268 с.
   
8. 
   Ўзбекистон Республикаси. Энциклопедия.- Тошкент.- Қомуслар бош таҳририяти.- 1997 йил .- 656 б.
   
9. 
   Умаров Б.Б. Кимё тарихи фанидан маъруза матнлари. –Бухоро, 2003
   
10. 
    Toshboyeva Sh.Q. “Kimyo tarixi” fanidan oʻquv-uslubiy majmua. GulDU, 2013 y, 138 bet
    
11. 
    Lutfullayev A., Nasimov X. Kimyo tarixi va metodologiyasi. Samarqand, 2003.
    
12. 
    Зефирова О. Н. Краткий курс истории и методологии химии / - М. : Анабазис, 2007. - 140 с.
    
13. 
    Волков В.В., Венский E.В., Кузнецова Г. И. Выдающиеся химики ми­ра.- М: Высщая школа.- 1992 .- 656 с.
    
14. 
    История классической органической химии. Всеобщая история химии /под ред. Н. К. Кочеткова и Ю. И. Соловьева. - М. : Наука, 1992. - 448 с.
    
15. 
    Келли Дж. Порох. От алхимии до артиллерии : история вещества, которое изменило мир / пер. с англ. А. Турова. - М. : Колибри, 2005. - 340 с.
    
16. 
    Материали научной конференции "Актуальние проблемы развития
    биоорганической химии в Узбекистане"- Ташкент.- ИБОХ. - 3-4 ноября
    1998 года.
    
17. 
    Karimov I.A. Oʻzbekiston XXI asrga intilmoqla. - Toshkent.-
    Oʻzbekiston nashriyoti.- 1999 yil .- 50 b.
    
18. 
    Trevor H. Levere. Transforming matter A History Chemistry from Alchemy to the bickuball. 2011.
    
19. 
    C.Reynbardt. Chemical Scienses in the 20 th Century. - WILEY, VCX, 2001.
    
20. 
    Шапошник В. А. Первая страница истории аналитической химии: к 350-летию введения Р. Бойлем термина «химический анализ» / В. А. Шапошник // Журн. аналит. химии. - 2004. - Т. 59, № 8. - С. 886-888.
    
21. 
    Pernicka E. Early Bronze Age Metallurgy in the Northeast Aegean. //Troia and the troad: scientific approaches. - Berlin; London: Springer, 2003.-P. 143-172.
    
22. 
    Proctor D. F. A History of Breathing Physiology / D. F. Proctor. - New York: Marcel Dekker, Inc., 1995. - 438 p.
    
23. 
    М. Reibold, P. Paufler, A. A. Levin, W. Kochmann, N. Patzke, D. C. Meyer. Materials: Carbon nanotubes in an ancient Damascus saber // Nature. - 2006. - №444 (7117)-P. 286-296.
    
24. 
    www. nuuz. uz.
    
25. 
    www. natlib. uz.
    
26. 
    www. ziyo net. uz.
    
27. 
    www.chemexpress.fatal.ru.
    
28. 
    www. scirus. com;
    
29. 
    www. yahoo. com; / sciense/ chemistry/
    
30. 
    www. sciencedirect. com.
    

ILOVALAR