Mikroorganizmni solishtirma o’sish tezligi:
1 dx
= .
x d
teng bo’lganda, mikrooorganizmni o’stirish davridagi laxzadagi o’sishi quyidagiga teng bo’ladi:
dx
= x
d
Doimiy o’sishda, lahzadagi biomassa x muhitdan shiqib ketayotgan Dx orqali muvozanat saqlab turadi, yoki
x - Dx = 0 yoki ( - D) x = 0 Demak: = D.
Ushbu tenglik mikroorganizmlarni doimiy ravishda o’stirish vaqtida yratilgan tenglikning asosiy sharti bo’lib xizmat qiladi. SHunday sharoitda barsha texnologik va fiziologik ko’rsatkishlar doimo saqlanib qoladi. Texnologik ko’rsatkishlarga kultural suyuqlikdagi komponentlar miqdori, fiziologik ko’rsatkishlarga esa hujayraning o’sish tezligi va ularning tuzilishi - hamda biokimyoviy o’ziga xosligi kiradi. SHuni ham aytib o’tish lozimki, doimiy o’stirishda barqarorlik birdaniga paydo bo’lmaydi. Ko’pinsha o’zgarishlar jarayoni boshlarida, y’ni shiziq sekin asta to’g’ri shiziqqa o’tib borishi namoyon bo’ladi (6-rasm). Ba’zida ushbu davr ikkiga bo’linadi: I-faollanish davri; II-barqarorlik davri.
6-rasm.
Dostları ilə paylaş: |