O’zbekiston respublikasi qishloq va suv xo’jaligi vazirligi. Toshkent davlat agrar universiteti

 
3.Xorijdagi tovar birjalari faoliyati. 
Buyuk Britaniya va Fransiya xukumatlari xamkorlikda 
Xozirgi paytda onlayn mexnat birjasini yaratishni rejalashtirmoqda.Shu kunlarda 
Britaniya va Fransiya xukumatlari oldingi umumevropa mehnat birjalaridan o’ziga 
xosligi bilan ajralib turuvchi yangi onlayn xizmati yaratilishi xaqida elon 
qiladi.Xozircha faqat inglizlar,qaysi Parijdan va lilda ishlamoqchi bo’lganlarga 
yordam beriladi.Ularga Fransiya bandlik xizmati tomonidan yordam beriladi.
Janubig’sharqidan va Angliyaning Londondan ish topmoqchi bo’lgan fransuzlarga 
vebsayt orqali bo’sh ish joylarda bilan tanishib, shart-sharoitlar xaqida kelishib 
olinadi. 
Birinchi marta yevropada, ishchi kuchida foydalanish davlatlar miqiyosida
Internet yordamida xal qilinmoqda. 
Kelasi oyda ikala mamlakat xukumatlari bunday amaliyotni kengaytirish xaqida 
takliflarni yevropa ittifoqiga taqdim etishadi. 

---

Shu yilning kuzida «ishchilar vakansiyalar bayoni”tashkil etiladi va unga 300 
000 ga yaqin vakansiya taqdim etiladi. 
Fransiyada 2003 1ilning noyabr oyida 9,6% gacha pasaydi,oktyabrda esa 1,7 % 
tashkil etgan.
Fransiya Mehnat Vazirligi malumotlariga ko’ra mehnat birjalarida ruyxatga 
olingan ishsiz axolini soni noyabr oyida 2,624 mln kishini tashkil etgan. Bu esa 2000 
yilning may oyigacha ishsizlar soni ko’rsatkichidan 7 mingga yoki 0,3% kamdir. 
Zamonaviy mehnat birjasi ishchi kuchiga bo’lgan talab va taklifni ro’yxatdan 
o’tkazadi. 
Mehnat 
birjalari 
ishsizlik 
arizalariga 
binoan 
ularga 
mos 
ish 
izlaydi,kadrlar,agentligi esa ish beruvchilarning talabiga ko’ra ularga ishchi kuchi 
topib beradi. 
Nodavlat mehnat birjalarda ish qidiruvchilarni ishga joylashtirganligi uchun 
ulardan pul olishadi,kadrlar agentligiga esa ish beruvchilar to’lashadi. 
Ananaviy mehnat birjasi oxirgi o’n yillik mexnat bozoridagi jismoniy mexnatga 
bqlgan talabning yuqori malakali va odiy ishchilarga bo’lgan defitsitning o’zgarmas 
bo’lib saqlab qolishi Bilan ajralib turadi.Aynan shuning uchun o’zining aqliy 
saloxiyati evaziga pul ishlab topmoqchi bo’lgan kishilarga davlat yoki nodavlat
mexnat birjalari tomonidan yordam beriladi. 
Bunday kishilarga internetdagi mehnat birjalari yoki ayrimlar uni virtual 
mexnat birja yoki bo’lmasa elektron birjalari ularga yordamchi kelishadi. Odatda 
elektron mehnat birjalari 2 ta malumotlar bazasini olib boradi.
Elektorn mehnat birjalari xam odatdagi asosiy funksiyalarni bajaradi.YAniy 
ishchi kuchi taklifini ro’yxatga olish,ishga joylashtirishda vositachilik qilish.Biroq 
mehnat bozorida aqliy salohiyatga asoslangan ishchi kuchi taklifi ancha yuqori.YAni 
bular savdo, moliya, reklama, Internet va kompyuter texnalogiyalari,turizm va 
meditsina soxalaridagi ishchilardir.