O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi toshkent tibbiyot akademiyasi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi ginekologiyadan yagona uslubiy tizim bo’yicha yaratilgan amaliy mashg’ulotlar o’tkazish uchun o’quv qo’llanmasi

Chuqur tasir qilmaydi.

3.Yuqori internsiv lazerterapiyasi	Og`riqsiz, kanalni stenozini chaqirmaydi, tuzaalish vaxti qisqa, to`qimalar nekrozi kam.	Yirik qon tomirlarni zararlaganda qon ketish extimoli.
4. Kriodestruksiya	Normaltoqimalarnikamzararlanishibilannekroznikeltiribchiqaradi. Biriktiruvch to`qimaning sklerozi.	Silliq epiteliyning regeneratsiyasining uzoqligi, toqimalarning uzoq muddat eksudatsiyasi.
Xirurgik davo	Radikal	Travmatik usul.

Bachadon tanasi asasiy va rak oldi xolatlari.

Bachadon tanasi asasiy va rak oldi xolatlari klassifikatsiyasi.

Klassifikatsiya:

1. 
   Endometriy giperplaziyasi.
   
2. 
   Bez-kistoz giperplaziyasi
   
3. 
   Endometriy atipi giperplaziyasi
   
4. 
   Endometri polipi.
   

Diagnostika.

Endometri giperplaziyasi xolatida menstrual siklning buzulishi – asiklik bachadondan qon ketish, kontakt qon ketish, kam xolatda – menoragiya. Asosiy belgi bolib bepushtlik xisoblanadi.

Diagnostik usullari:

1. 
   Endometridan gistologik tekshirishga material olish.
   
2. 
   Transvaginal ultrazvuk diagnostikasi
   
3. 
   Gisteroskopiya
   

Davolash

Endometri giperplaiyasini davolashda asosiy 3ta tamoyilga asoslanadi:

1. 
   Qoon ketishni to`xtatish
   
2. 
   Menstrual siklni qayta tiklash yoki turg`un menopauzakatta yoshlarda
   
3. 
   Retsidivi oldini olish
   

Endometriy atipik giperplaziyasida asosiy davo chorasi xirurgik.

Ushbu mashg’ulotda foydalaniladigan yangi pedagogik texnologiyalar:

“mushuk qopda”

Ish uchun kerak:

1. 
   Savollar va variantlar jamlamasi
   
2. 
   Guruxdagi talabalar o’rni bo’yicha raqamlar
   
3. 
   Toza qog’oz va ruchka
   

Ishning borishi

1. 
   Guruxdagi barcha talabalar raqamlari bo’yicha 3tada kichik guruxchalargabo’linadilar.
   
2. 
   Xar bir kichik guruxcha aloxida stolga o’tiradi, toza varoq va ruchka tayorlashadi.
   
3. 
   Qog’ozga sana, gurux raqami, fakultet, qatnashuvchi talabalarning ismi sharifi yoziladi.
   
4. 
   Gurux a’zolaridan biri o’qituvchi yoniga borib, bonvertdan savol variantini oladi. Bu variantlar alohida bo’lib, ularning qiyinlik darajasi bir xil bo’lishi lizim.
   
5. 
   Talaba oz varog’iga savolini yozib oladi va ishni bajarish uchun 15 daqiqa vaqtni belgilab qo’yadi.
   
6. 
   Kichik guruxlar o’zaro vazifani muxokama qilishadi, javoblarni yozishadi.
   
7. 
   O’qituvchi talabalarni boshqa guruxlardagi talabalar bilan muloqot qilmasligi uchun qattiq nazorat qilishi lozim.
   
8. 
   15min.dan keyin javoblar varaqasi yig’ib olinadi.
   
9. 
   Mashg’ulot davomida o’qituvchi to’g’rilikni, vazifaning adolatli bajarilayotganligini nazorat qilib boradi.
   
10. 
    Guruxchaning barcha a’zolari bir xil ball oladilar.
    

Maksimal – 0,8 ball

0,8 – 0,7 “5”

0,6 – 0,4 “4”

0,4 – 0,1 “3”

0 “2”

11. 
    Javoblar varog’iga o’qituvchi ball va imzo qo’yadi.
    
12. 
    Talabaning olgan balli uning shu mashg’ulatdagi teoretik qism uchun joriy baho bo’lib hisoblanadi.
    
13. 
    Jurnal pastki qismidagi bo’sh joyga o’rkazilgan o’yin belgilab qo’yiladi va gurux sardori imzo qo’yadi.
    
14. 
    Talabalar ishi o’qituvchida saqlanadi.
    

Interaktiv o’yin

“zaif bo’g’in”

Ish uchun kerak:

1. 
   Alohida varoqlarda pechatlangan savollar to’plami
   
2. 
   O’yin dalolatnimasini tuzish uchun gurux ro’yxati yozilgan varoqlar
   
3. 
   Sekundamer
   

Ishning borishi

1. 
   O’yin pedagog tomonidan yordamchi talaba yordamida o’tkaziladi
   
2. 
   Xisobchi talaba varoqqa sanani, guruxraqamini, fakultet, o’yin nomi va talabalar ro’yxatini yozib chiqadi
   
3. 
   O’qituvchi savollar ketma-ketkligi bo’yicha talabalarga savollar beradi.
   
4. 
   Talaba 5sek. Ichida javob berishi lozim
   
5. 
   O’qituvchi “to’g’ri” yoki “noto’g’ri” deb javobni baholab boradi. Agar noto’g’ri bo’lsa o’qituvchi o’zi to’g’ri javobni aytadi
   
6. 
   Xisobchi talaba familayasi to’g’risiga javob to’g’ri yoki noto’g’riligiga qarab “+” yoki “-” qo’yib boradi
   
7. 
   Talaba shu xildagi 2 turdagi savollardan o’tadi
   
8. 
   Ikkinchi turda talaba ikkita minus olsa u o’yindan chetlatiladi, huddi “bo’sh o’rin” kabi
   
9. 
   O’yin qolgan talabalar bilan yangi aylana bo’ylab davom etteiriladi. Ularda yana yangi tur taklif qilinib, yangi savollar berib boriladi. Birinchi tur kabi 2ta minus olgan talaba o’yindan chiqadi.
   
10. 
    Turma-tur eng kuchli o’yin ishtirokchisi aniqlab olinadi
    
11. 
    Varoqdagi talaba familiyasi to’g’risiga o’qituvchi o’sha talabaning qaysi turda “bosh o’rin” bo’lganligini registratsiya qilib boradi
    
12. 
    O’yin maksimal 0,8 ball bilab baholanadi. Birinchi 2 ta turda “bo’sh o’rin” bo’lgan talaba 0 ball oladi.
    

3-turdan keyingi javoblar – 0.2 ball

4-turdan keyingi javoblar – 0.4 ball

5-turdan keyingi javoblar – 0.6 ball

Eng kuchli qatnashchi 0.8 ball oladi.

13. 
    Talabaning olgan ballari asosida joriy baho qo’yiladi.
    
14. 
    Jurnal pastki qismidagi bo’sh joyga o’rkazilgan o’yin belgilab qo’yiladi va gurux sardori imzo qo’yadi.
    
15. 
    O’yin dalolatnomasi saqlab qo’yiladi
    

Interaktiv o’yin:

“asalari uyasi”

Ish uchun kerak:

Ish uchun kerak:

1. 
   Alohida varoqlarda chop etilgan topshiqlar va vaziyatli masalalar to’plami
   
2. 
   Guruxdagi talabalar o’rni bo’yicha raqamlar
   
3. 
   Toza varoq va ruchka
   

Ishning borishi

Barcha talabalar 4tadan bo’lib 3 guruxga bo’linadi.

Xar bir gurux alohida stolga o’tiradi, qog’oz va ruchka tayorlshadi.

Varoqqa sana, gurux raqami, fakultet, qatnashchilarning ismi familiyasi va o’yin nomi yoziladi

Gurux a’zolaridan biri varoqqa topshiriqni yozadi

Barcha gurux a’zolari topshiriqni o’zaro muhokama qilishadi va ulardan biri yechimni yozib qo’yadi

Muhokama uchun 15 daqiqa ajratiladi

O’yin borishini o’qituvchi nazorat qilib turadi

Ish vaqti o`qituvchi tomonidan belgilanadi.

Barchao’yinishtirokchilarinatijalarnimuhokamaqilishadi, nisbatanto’g’riyechimnitanlashadi

Muhokamauchun 15 daqiqaajratiladi

Talabamashg’ulotningteoretikqismireytingigako’rajavoblarigayarashabaholanadi

Nisbatanyaxshijavobbergangurux 100% oladi, 2-o’rinniolgangurux 85,9%, 3-o’rinniolganguruxesa 70,9% oladi

O’qituvchivaroqlargaguruxningolganballinivaimzoqo’yibchiqadi

Talabaolganballuningjoriybahosisifatigajurnalgaqo’yiladi

Jurnalpastkiqismidagibo’shjoygao’rkazilgano’yinbelgilabqo’yiladivaguruxsardoriimzoqo’yadi.

Talabalar ishlari saqlab qo’yiladi

1. 
   Analitik qism
   

Vaziyatli masalalar:

Masala1.

Bemor 40 yoshda, shikoyatlari xolsizlik,ozish, qorin pastga tortuvchi doimiy og`riqlar, xansirash, qorin kattalashishi. Ko`rikda shiliq pardalarning oqarganligi, Teperatura 37.4C qorin kattalashgan. Qorin boshlig`ida perkutor suyuqlik borligi aniqlanadi. Ginekologik tekshirganda bachadon bo`yni toza.palpator bachadon kattalashmagan. Bachadon ikki tomonida g`adir budur o`sma aniqlanadi, o`lchamlari 8x8x7 sm, 8x9x8 sm,chegaralangan xarakatchan. Qon analizida: Hb-80 g/l, SOE 58 mm/soat

1.Taxminiy tashxis

A. Tuxumdonfibromasi

B. Tuxumdono`smasi

C. psevdomunipozkista

D.serrozpapilyarkistoma

E. bachadon tanasi o`smasi

2. Qandaytekshirishusulariqolaniladi.

A. medaichaktraktirentgenografiyasi

B. Assitsuyurliginisitologiktekshirish

C. Kokrakqafasirentgenografiyasi

D. Kuldoskopiya

Masal 2.

Bemor 34 yosh umumiy ko`rikda bachadon ortig`I soxasida 6x7smli o`sma aniqlangan, xarakatchan,og`riqsiz, shu bilan bemor statsionarga xirurgik davo uchun yuborilgan. Amaliyot vaxtida o`sma tuxumdondan chiqayotgani aniqlangan, yuzasi tekis, serrozli,kapsulaning ichki yuzasi kop papilyar o`smlar aniqlanadi.

1. 
   taxminiy tashxis.
   

1. 
   serroz papilyar kistoma
   
2. 
   tuxumdon oddiy kistomasi
   
3. 
   psecdomunipoz kista
   
4. 
   tuxumdon raki
   
5. 
   tuxumdon dermoid kistasi
   

B.Operativ davoni xajmini aniqlang.

1. 
   o`smani yo`qotish
   
2. 
   Bachadon ortiqlarini olib tashlash 2 tomonlama
   
3. 
   Bachadon ekstripatsiyasi ortiqlari bilan
   
4. 
   Bachadon amputatsiyasi
   
5. 
   Keng bachadon ekstripatsiyasi
   

Masala 3

Bemor 50 yosh qorin pastki qismidagi og`riqlar bilan ginekologik bolimga kelgan. Ko`p vaqt davomida bachadon ortiqlari yalig`lanishi bilan davolangan. Obektiv: teri oqargan. Qorin og`riqli palpatsiyada pastki qisimlarida, pastki qismida erkin suyuqlik aniqlanadi. Qindan tekshirganda: bachadon aloxida konturlanmaydi, o`sma konglomerati kindikgacha chiqgan, zich, og`irqsiz.

1. 
   Taxminiy tashxis
   

1. 
   Tuxumdon o`smasi
   
2. 
   Bachadon tansi o`smasi
   
3. 
   Tuxumdon fibromasi
   
4. 
   Bachadon miomasi
   
5. 
   Tubo-ovarial yalig`lanish
   

2. 
   Bemorni tekshirish usullari.
   

1. 
   UZD
   
2. 
   MIT rentgenografiyasi
   
3. 
   Gisterosalpingografiya
   
4. 
   Gisteroskopiya
   
5. 
   Assit suyuqligini sitologik tekshirish
   

Masala 4

Bemor 43 yosh qorin pastki qismidagi og`riqlarga shikoyat qilgan. Anamnezida: menstrual sikl buzulmagan. 40 yoshidamedayarasisabablioperatsiyaqilingan. Umumiy ko`rikda, gipogastral soxada zich, og`riqli, g`adir budur o`sma anqilanadi, harakati cheklangan. Qin orali tekshirganda bachadon qiyinchilik bilan palpatsiyalanadi. Ortiqlar soxasida ikki tomonda sich o`sma aniqlanadi.

1. 
   Taxmniy tashxisingiz
   

1. 
   Tuxumdon birlamchi o`smasi
   
2. 
   Tuxumdon ikkilamchi o`smasi
   
3. 
   Kukenberg o`smasi - tuxumdon metastaik o`smasi
   
4. 
   Bachado tanasi o`smasi
   
5. 
   Bachadon miomasi, tuxumdon fibromasi
   

6.3. Amaliy qism

Mashg’ulotlarda amaliy ko’nikmalarni qadamma-qadam bajarish va ularni baholash mezonlarini:

1. 
   Genitaliyni tashqi ko’rigi
   
2. 
   Bachadon bo’ynini ko’zgu bilan ko’rish
   
3. 
   Bimanual tekshirish
   
4. 
   Uchta nuqtadan surtma olish
   
5. 
   Sitologik tekshirish uchun material olish
   

7.Bilim, ko’nikmalar va amaliyotda qo’llay bilish

• 
  Og’zaki
  
• 
  Yozma
  
• 
  Vaziyatli masalalarni yechish
  
• 
  Asoslangan amaliy ko’nikmalar demonstratsiyasi