O‘zbеkiston rеspublikаsi



Yüklə 5,34 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə179/410
tarix22.12.2023
ölçüsü5,34 Mb.
#190105
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   410
MIKRO MAKRO

b) 
a) 

LMC 
LAC 
P
1
=MR
1
 
P
0
=MR
0
 
P
1
 
P
0
 

Q
1
 
Q
0
 

P
1
 
P
0
 

Q′
2
 
Q′
1
 
Q′
0
 
S
0
 
S
1
 
D
1
 
D
0
 


180 
taklifini 
0
S
holatdan 
1
S
holatga o‘tib, yangi muvozanat narx 
1
P
ni oldingi darajasi 
0
P
ga teng bo‘lgunga qadar davom etadi. 
Natijada tarmoq o‘rtacha firmasining optimal ishlab chiqarish hajmi 
0
Q
ga 
teng bo‘lib, uning iqtisodiy foydasi yana nolga teng bo‘ladi va tarmoqqa yangi 
firmalarning kirib kelishi to‘xtaydi. Tarmoq ishlab chiqarish hajmining 
Q
0
'
da 
2
Q
o‘sishi tarmoqda 
Q
Q
Q
2
0
0

'
'
ta yangi firmalarning paydo bo‘lganini anglatadi. 
Tarmoqqa firmalarning kirishi va undan chiqishini tarmoqda uzoq muddatli 
muvozanatni ta`minlovchi mexanizm deb qarash mumkin. 
Tarmoqqa firmalar kirib keladi, agar ular ushbu tarmoqda iqtisodiy foyda 
olishini sezsa. 
Tarmoqdan firmalar chiqib ketadi, agar ular uzoq muddatli oraliqda o‘rtacha 
xarajtlarini qoplay olmasa.
Tarmoqdan chiqish va unga kirish oxirgi (chekli) firma nolga teng iqtisodiy 
foydaga erishguncha qadar davom etadi. 
Umuman olganda uzoq muddatli muvozanat holatga erishish juda ko‘p vaqt 
talab qiladi, lekin qisqa muddatli oraliqda firma katta foyda olishi ham mumkin yoki 
katta zarar ko‘rishi ham mumkin. Biror bir mahsulot turini ishlab chiqarishda birinchi 
bo‘lgan firma undan keyin shu ish bilan shug‘ullangan firmaga ko‘ra ko‘proq qisqa 
muddatli foyda olishi mumkin. Xuddi shunday zarar bilan ishlayotgan tarmoqdan 
birinchi bo‘lib chiqqan firma investitsiyalarining ancha mablag‘ini iqtisod qilib 
qolishi mumkin. Uzoq muddatli muvozanatlik kontseptsiyasi firmani qanday va qaysi 
tomonga qarab harakat qilishini ko‘rsatib beradi. Uzoq muddatli oraliqda ayrim 
firmalar haqiqiy musbat foyda olishi mumkin. Masalan, biror firma boshqa firmalarga 
nisbatan kamroq xarajat sarflab mahsulot ishlab chiqarishni ta`minlaydigan patentga 
yoki yangi g‘oyaga ega deylik. Bunday holda bu firma uzoq muddatli oraliqda 
musbat haqiqiy foyda olishi mumkin. Boshqa firmalar ishlab chiqarish xarajatlarini 
kamaytirishni ta`minlaydigan ushbu patentni yoki g‘oyani olmaguncha mahsulotni 
ishlab chiqarish bilan shug‘ullanmaydi (tarmoqqa kirmaydi). 
Agar firmalar ushbu patentdan foydalanish huquqini sotib olishsa,
firmalarning iqtisodiy foydasi nolga teng bo‘ladi. 
Musbat iqtisodiy foyda tarmoqda harakat qilayotgan firmaning qimmatbaho
aktivga, yangi texnologiyaga yoki yaxshi tajribaga ega ekanligidan dalolat beradi. 
Bunday holda boshqa firmalar tarmoqqa kirishga jur`at qilolmaydi. 
Musbat iqtisodiy foyda investitsiyalarni tarmoqqa kirishga imoniyat yaratadi va 
ularni rag‘batlantiradi. 

Yüklə 5,34 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   410




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin