O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi respublika ta’lim markazi uzviylashtirilgan Davlat ta’lim standarti va o‘quv dasturlari

3- sinf
Bilim:
- jonli va jonsiz tabiat;
- tabiat hodisalari;
- shamol — havoning harakati ekanligi;
- suvning asosiy xususiyatlari;
- okean, dengiz, daryo, ko‘llar;
- tabiatda suvning aylanishi;
- atmosferadagi hodisalar (bulut va yog‘inlarning paydo bo‘lishi);
- foydali qazilmalar;
- o‘tsimon va butasimon o‘simliklar, daraxtlar;
- foydali va zararli hasharotlar;
- inson tanasining tuzilishini, teri, skelet va muskullarning vazifalari;
- yurak va qon tomirlari, nafas olish organlari, ovqat hazm qilish organlari,
nerv sistemasining vazifalari;
- chekish, alkogol ichimliklari va giyohvand moddalarni iste’mol qilishning
organizmga ta’siri.
Ko‘nikma:
- suvning muzlashi, muzning erishi, suvning qaynashini tavsiflay olish;
- yashash joyidagi keng tarqalgan o‘simlik va hayvonlarni tavsiflay olish;
- eng muhim madaniy o‘simliklarni parvarish qilish va hosilini yig‘ishni
tavsiflay olish;
- manzarali o‘simliklarning ahamiyatini tavsiflay olish;
- tabiat manzarasini tavsiflay olish.
Malaka:
- maktab yer uchastkasidagi yerga ishlov berish, o‘simlik va gul o‘tkazish;
- gigiyenik qoidalarga amal qilish;
- tabiatni muhofaza qilish, tabiatda o‘zini tutish qoidalariga amal qilish;
- «Qizil kitob»ga kirgan 56 ta o‘simlik, 34 ta hayvon turlarini aytish;
- gerbariylarni tayyorlash;
- tabiatda muntazam kuzatishlar olib borish, kundalik materiallar bo‘yicha
kuzatishlarga yakun chiqarish.


4- sinf


Bilim:
- Koinotning bepoyonligi, yulduzlarning son-sanoqsizligi, ulkanligi;
- Yer, Quyosh va Oyning qiyosiy o‘lchamlari;
- yarimsharlar tabiiy xaritasi;
- tog‘, o‘rmon, cho‘l, dasht tabiati;
- ufqning asosiy tomonlari;
- Yer yuzasining asosiy shakllari, ularning tabiiy xaritada tasvirlanishi;
- o‘simlik va hayvonlarning inson hayotidagi o‘rni;
- O‘zbekistondagi yirik qo‘riqxonalar;
- globus Yerning andozasi ekanligi;
- foydali qazilmalarning xaritada tasvirlanishi.
Ko‘nikma:
- Yerning o‘z o‘qi atrofida aylanishidan kun va tunning almashinishini
tushuntira olish;
- foydali qazilmalardan 56 tasini tavsiflay olish;
- Toshkent shahri, viloyatlar, Qoraqalpog‘iston Respublikasining tabiati,
aholisi, ular markazlaridagi diqqatga sazovar joylarni tavsiflay olish;
- tabiatni muhofaza qilish zarurligini tavsiflay olish.
Malaka:
- Quyosh va mahalliy belgilarga qarab ufqning asosiy tomonlarini aniqlash;
- yarimsharlar xaritasidan O‘zbekiston hududini topish;
- xaritadan O‘zbekiston bilan chegaradosh Davlatlarni ko‘rsatish;
- O‘zbekiston tabiiy xaritasidan o‘lkamiz tog‘ va tekisliklarini, yirik
daryolarini ko‘rsatish;
- O‘zbekiston xaritasidan eng muhim foydali qazilma konlarini ko‘rsatish;
- O‘zbekiston xaritasidan Toshkent shahri, viloyatlar, Qoraqalpog‘iston
Respublikasi hududlarini va ularning markazlarini ko‘rsatish.