O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XVI asrgacha)

1. Somoniylar davrida qishloq xo‘jaligining qaysi sohalari rivoj 
topdi?
2. Hunarmandchilikning qaysi turlari rivojlangan?
3. Ayting-chi, karvonsaroylar nima uchun bunyod etilgan?
4. Somoniylar davrida ichki va tashqi savdoda qanday pul bir-
liklari ishlatilgan?
5. Yer egaligining qanday turlari mavjud bo‘lgan? 
6. Barzikorlar va qo‘shchilar kimlar edi?
7. Ayting-chi, Somoniylar hokimiyatini inqirozga olib kelgan sa-
bablar nimalardan iborat edi? O‘ylab ko‘ring-chi, uning oldini 
olish uchun nimalar qilish mumkin edi?

---

53
Quyidagi jadvalni Somoniylar davlatida 
iqtisodiy hayot mavzusiga oid ma’lumotlar bilan to‘ldiring. 
Qishloq 
xo‘jaligi
Hunarmandchilik
Tashqi 
savdo
Pul birliklari
15-§. G‘AZNAVIYLAR 
Tayanch tushunchalar: g‘aznaviylar, Mahmud G‘aznaviy, Ma’sud 
G‘aznaviy, boshqaruv tizimi, ilm-fan va madaniyat.
G‘aznaviylar hukmronligi. 
Mamlakatda sodir bo‘lgan 
og‘ir davrda Somoniylar davlatining turk hojiblaridan iborat 
saroy qo‘shinining siyosiy nufuzi nihoyatda kuchaydi. Chunki 
harbiy va mudofaa ishlari to‘la ular qo‘lida edi. Turkiy 
sarkardalarning xizmatlari evaziga somoniy amirlari aksariyat 
iqtidorli lashkar boshilarni hojib ul-hujob yoki hojib ul-
buzruk kabi oliy harbiy mansablarga tayinlab, ularga hatto 
ayrim viloyatlarni boshqarish huquqini berganlar.
962–963-yillarda G‘azna viloyatini Alptegin noib va 
lash 
kar amiri sifatida boshqargan. U G‘azna va Kobul vilo-
yatlarini mustaqil idora etishga intilib, G‘aznaviylar davlatiga 
asos solgan. Mazkur yosh turkiy davlatning poytaxti G‘azna 
shahrida qaror topgan. G‘aznaviylarning siyosiy nufuzi So buq-