O’zbekistоnning eng yangi tаriхi

2.Davlat va jamiyat qurilishini takomillashtirish.

Islohotlarning muvaffaqiyati va belgilangan maqsadlarga erishish ko'p jihatdan davlat boshqaruvi samaradorligiga bog'liq. Ushbu bayonot Axiom bo'lsa-da, o'zgarishlarni amalga oshiradigan har qanday mamlakat uchun nafaqat mamlakatni rivojlantirish strategiyasini amalga oshirishning maqsadlari, vazifalari va tarkibiy qismlarini aniqlash, balki davlat boshqaruvining "samaradorligi" ni yagona tushunishni shakllantirish muhim ahamiyatga ega.

O'zbekiston Respublikasining ma'muriy islohotlar konsepsiyasi qabul qilindi. Ma'muriy islohotlar konsepsiyasining asosiy vazifalari:
-ijro etuvchi hokimiyat organlari faoliyatining institutsional, tashkiliy va huquqiy asoslarini takomillashtirish;
-ijro etuvchi hokimiyat organlarining mas'uliyati sohasidagi vazifalarni, ularni amalga oshirish mexanizmlarini aniq belgilash, ayrim tuzilmalarni muvofiqlashtirish va o'zaro hamkorlik jarayonlarini takomillashtirish;
-ijro etuvchi hokimiyat organlarining vertikal boshqaruv tizimi va o'zaro hamkorligi mexanizmlarini qisqartirish va takomillashtirish;
-davlat boshqaruviga strategik rejalashtirish, innovatsion texnologiyalar, g'oyalar va ishlanmalarning zamonaviy usullarini joriy etish;
-professional davlat xizmatining sifatli tizimini shakllantirish, ijro etuvchi hokimiyat organlarida korruptsiyaga qarshi kurashning samarali mexanizmlarini joriy etish.
Keyingi to'rt yilda milliy parlamentning islohotlarni amalga oshirish, eng muhim ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy-huquqiy vazifalarni hal etishdagi ishtiroki sezilarli darajada kengaydi, uning vakolatlari oshdi. Shuni ta'kidlash kerakki, covid-19 pandemiyasiga qaramasdan, parlamentning o'z vakolatlarini amalga oshirish bo'yicha faoliyati to'xtamadi, aksincha, avvalgi yillarga nisbatan faolroq bo'ldi. Xususan, quyidagi yo'nalishlar bo'yicha natijalarga erishildi:
- Parlamentning qonun ijodkorligi faoliyati sifati oshdi.
- Parlament nazorati mexanizmlari mustahkamlandi.
- Mamlakat ichki va tashqi siyosati vazifalarini hal etishda parlament vakolatlari kengaytirildi.
- Fuqarolar bilan muloqotning parlament mexanizmlari takomillashib, parlamentning ochiqligi oshmoqda.
- Parlamentning axborot-tahliliy ta'minoti takomillashtirilmoqda.
Parlament a'zolarining joylarga oylik safarlari amaliyoti amal qiladi. Parlament a'zolari ishlarning haqiqiy holatini o'rganish va mavjud muammolarni hal qilish bo'yicha choralar ko'rish uchun joylarga boradilar. Ushbu chora hukumat va aholi o'rtasida muloqotni yo'lga qo'yish, davlat organlarining fuqarolar muammolariga qiziqishini ko'rsatish imkonini berdi. Bundan tashqari, muloqot jarayonida qabul qilingan qonun va islohotlarning mohiyati aholiga yetkazilmoqda. Parlament nazoratining yangi shakli tasdiqlandi. Endilikda oliy Majlis Senati fuqarolarning huquq va erkinliklari buzilishlarini kamaytirish maqsadida ichki ishlar vazirining huquqbuzarliklarning oldini olish va oldini olish holati to'g'risidagi hisobotini yiliga 2 marta eshitadi.
Prezident ma'muriyati va Vazirlar Mahkamasining tuzilmalari, vazifalari va vazifalari o'zgartirildi. Yangi vazirliklar, idoralar va boshqa tashkilotlar tashkil etildi. Bosh vazir o'rinbosari-investitsiyalar, innovatsion rivojlanish, erkin iqtisodiy va kichik sanoat zonalari faoliyatini muvofiqlashtirish, turizm masalalari kompleksi rahbari; bosh vazir o'rinbosari - ta'lim, sog'liqni saqlash, ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish, jismoniy tarbiya va sport masalalari kompleksi rahbari.
Qishloq xo'jaligi, suv xo'jaligi, madaniyat, transport, energetika, qurilish, jismoniy tarbiya va sport vazirliklari qayta tashkil etildi. Innovatsion rivojlanish vazirliklari (fuqarolar hayotining barcha sohalariga yuqori texnologiyalar va zamonaviy innovatsion ishlanmalarni joriy etish, uning sifati, barqarorligi va xavfsizligini oshirish uchun), maktabgacha ta'lim (O'zbekistonda bir-biri bilan raqobatlashadigan davlat va nodavlat MTMni tashkil etish va maktabgacha ta'lim va bolalarni tarbiyalashning muqobil va yanada samarali shakllarini joriy etish), mahalla va oilani qo'llab-quvvatlash (jamiyatda ijtimoiy-ma'naviy muhitni, shuningdek, oila va ayollar bilan ishlash tizimini yangi darajaga ko'tarish).
Xalq deputatlari Kengashlarining tuzilmasi joriy etildi. Bu toshkentliklar o'z vakillari – deputatlar orqali shahar tumanlarini boshqarishda ishtirok etishlari uchun yaratilgan yangi tuzilma.
Idoralar va muassasalar o'rtasida davlat va jamiyat manfaatlari yo'lida ijtimoiy sheriklik munosabatlari faollashdi. Prokurorlar va tadbirkorlar, fermerlar va xizmat ko'rsatish sohasining turli muassasalari o'rtasidagi o'zaro hamkorlik mustahkamlandi. O'zbekiston prezidenti bunday ijtimoiy sheriklikning muhimligini alohida ta'kidlab, agar tadbirkor boy bo'lsa, davlat ham boy bo'ladi, deb ta'kidladi. Buning uchun tadbirkorlar uchun keng sharoit yaratish zarur. Prokuror tadbirkorlarga yordam berishi va qo'llab-quvvatlashi kerak. Ilmiy va huquqiy jihatdan qishloq xo'jaligi ishlab chiqarishining tubdan yangi tizimini hayotga tatbiq etish zarurligi oqlandi. Fermerning o'z mahsulotlarini ishlab chiqaruvchi, qayta ishlovchi va realizator sifatida maqomi, shuningdek, sanoat korxonalari, xususan, yengil sanoat, xom ashyoni ishlab chiqaruvchi, qayta ishlovchi va realizator sifatida maqomi belgilab olindi.
Butun 2019 yil davomida ijroiya isloh qilindi va nomlarini o'zgartirdi. Qo'mitalar g'oyib bo'ldi va ularning o'rnida vazirliklar yoki yangi qo'mitalar paydo bo'ldi. Masalan, 2019 yil yanvar oyida Davlat raqobat qo'mitasi negizida monopoliyaga qarshi qo'mita tashkil etildi, fevral oyida esa "O'zbekenergo" AJ negizida energetika vazirligi tashkil etildi. Ammo butunlay yangi idoralar tashkil etilmoqda. Xususan, 2019-yil avgust oyida "O'zbekkosmos" kosmik tadqiqotlar va texnologiyalar agentligi tashkil etildi. Islohotlar jarayoni juda faol davom etayotgan bo'lsa-da, yuqori natijalarga erishish uchun kompaniyalar, vazirliklar va qo'mitalarning rentabelligi va shaffofligi har bir vazirlik, qo'mita yoki davlat kompaniyasi uchun yaratilgan yo'l xaritasida ko'rsatilgan katta va murakkab yo'lni engib o'tishga to'g'ri keladi.
2000-yillarning o'rtalaridan O'zbekistonda ko'plab xorijiy ommaviy axborot vositalari to'sib qo'yildi, bu mamlakatning ichki muammolarini ko'tarib, hukumat rahbarlarini tanqid qildi. O'quvchilar faqat blokirovkalarni chetlab o'tish vositalaridan foydalangan holda, jurnalistlar ta'qibga uchragan yoki davlat chegarasini kesib o'tolmaganlar. Shu yilning o'zida O'zbekiston matbuot erkinligi va so'z erkinligi reytinglarida so'nggi o'rinlarni egalladi. May oyida 2019 axborot va ommaviy kommunikatsiya agentligi (AIMC) rahbari mamlakatda bloklangan saytlarga to'liq kirishni tiklash haqida xabar berdi. Shavkat Mirziyoyev raislik qilgan paytdan e'tiboran respublikada so'z va axborot erkinligini ta'minlash zarurligi, o'z navbatida, AIMK jurnalistlarning maqomini mustahkamlash, ommaviy axborot vositalari va fuqarolik jurnalistikasini rivojlantirish, huquqiy bazani takomillashtirish, davlat organlarining shaffofligi va ochiqligini oshirish borasidagi faoliyatini davom ettirayotgani doimiy ta'kidlandi.