O’zbekistоnning eng yangi tаriхi

3.O‘zbekiston Respublikasining Amerika va Yevropa mamlakatlari bilan hamkorligi


O’zbekiston AQSH munosabatlari yangi bosqichda. 2017-yil dekabr oyida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoyev va AQSh Prezidenti D.Trump o‘rtasida bo‘lib o‘tgan telefon orqali muloqotida o‘zaro hurmat, ishonch va bir-birining manfaatlarini hisobga olish tamoyillari asosida ikki tomonlama strategik sheriklik munosabatlarini yanada mustahkamlashga sodiqligi ta’kidlandi.Ikki tomonlama siyosiy muloqotlar o‘zaro tashriflarning yuqori muntazamligi bilan ham ajralib turadi. O‘zbekistonga AQSh ma’muriyatining asosiy idora vakillari va turli darajadagi delegatsiyalari muntazam ravishda tashrif buyuradi va O‘zbekiston - AQSh munosabatlarining dolzarb masalalari bo‘yicha fikr almashish mexanizmi - yillik siyosiy maslahatlashuvlar tashkil etiladi.
2017-yilda O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi delegatsiyasi AQShga va Vakillar palatasi a’zosi T. Kelli boshchiligidagi bir guruh kongress a’zolari O‘zbekistonga tashrif buyurdi.O‘zbekiston va AQSh o‘rtasida ustuvor ahamiyatga ega bo‘lgan savdo-iqtisodiy va sarmoyaviy hamkorlik faol rivojlanmoqda.Mamlakatlar o‘rtasidagi ishbilarmonlik aloqalarini qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirishda AQSh-O‘zbekiston savdo palatasi muhim ahamiyat kasb etadi. AQSh va Markaziy Osiyo davlatlari o‘rtasida imzolangan TIFA savdo va investitsiyalar to‘g‘risidagi bitimning amalga oshirilishi Amerika bilan savdo aloqalarini rivojlantirishga hissa qo‘shmoqda.
O‘zbekistonda AQShning dunyoda taniqli bir qator yirik kompaniyalari faoliyat ko‘rsatmoqda. Xususan, «General Motors» korporatsiyasi ishtirokida yengil avtomobillar uchun dvigatellar ishlab chiqarishga mo‘ljallangan «General Motors Powertrain Uzbekistan» zavodi faoliyat ko‘rsatmoqda.«Boeing» kompaniyasi «O‘zbekiston havo yo‘llari» Milliy aviakompaniyasini zamonaviy avialaynerlar, xususan «Boeing-787-8 Dreamliner» rusumidagi yangi avlod samolyotlari bilan ta’minlovchi asosiy va doimiy hamkor sanaladi.
«General Electric» korporatsiyasi O‘zbekistonning neft-gaz va aviatsiya sektorlarida, shuningdek, salomatlik va qayta tiklanadigan energiya manbalarini rivojlantirish sohasidagi muhim hamkori hisoblanadi.AQShning O‘zbekistonda faoliyat yuritayotgan boshqa kompaniyalari ichida «Exxon Mobil», «CNH Industrial», «Coca-Cola», «Hyatt», «Hilton», «John Deere», «Honeywell», «Caterpillar» va boshqalar ham mavjud.Madaniy-gumanitar sohadagi munosabatlar muntazam ravishda rivojlanmoqda. So‘nggi yillarda ilm-fan va ta’lim sohalarida hamda yangi aloqalar o‘rnatish va erishilgan kelishuvlarni amalga oshirish, eng avvalo madaniy - gumanitar va ilmiy-ma’rifiy hamkorlikni yanada mustahkamlash borasida amaliy ishlar amalga oshirildi.
O‘zbekistonga AQShning ixtisoslashtirilgan muassasalari va tashkilotlari ekspertlari muntazam ravishda muzokaralar va amaliy tadbirlar o‘tkazish maqsadida tashrif buyuradi hamda o‘zbek mutaxassislari AQShning turli-xil ilmiy va ta’lim dasturlarida ishtirok etadilar. AQShning bir nechta universitetlari, jumladan Texas A&M va Missisipi universitetlari bilan qo‘shma loyihalar amalga oshirilmoqda.Universitetlararo hamkorlikni yanada rivojlantirish doirasida O‘zbekistonning bir qator oliy ta’lim muassasalari hamda AQShning Ogayo va Michigan universitetlari, Boston yuridik kolleji, Amerika va Jorjtaun universitetlari kabi oliy ta’lim muassasalari bilan aloqalarni kengaytirish bo‘yicha ishlar olib borilmoqda. Xususan, Toshkentda Vebster universiteti filialini ochish to‘g‘risida kelishuvga erishildi. AQSh tibbiyot muassasalari va O‘zbekiston ixtisoslashgan klinika va shifoxonalari o‘rtasida, jumladan jarrohlik, kardioxirurgiya, urologiya, akusherlik va ginekologiya ko‘z mikroxirurgiyasi yo‘nalishlarida to‘g‘ridan-to‘g‘ri aloqalar o‘rnatildi.
Ikkitomonlama munosabatlarda tashqi siyosat mahkamalari o‘rtasida olib borilayotgan muntazam siyosiy maslahatlashuvlar muhim ahamiyatga ega. Ikkitomonlama hamkorlikni mustahkamlash uchun “Yo‘l xaritasi”ni birgalikda amalga oshirish o‘zaro muloqotlarga tizimli tus berilmoqda. Davlatlaro‘rtasidagi o‘zaro tashriflar muntazam ravishda tashkil etilmoqda.Tomonlar o‘rtasida, xususan, Kanadaning Rossiya va Yevroosiyodagi ishbilarmonlar assotsiatsiyasi (CERBA) orqali o‘zaro savdo-iqtisodiy hamkorlik bosqichma-bosqich rivojlanishda davom etmoqda. Jumladan, Kanada delegatsiyasi Toshkent shahrida o‘tkazilgan «UzMining Expo-2017» Xalqaro ko‘rgazmasida eng faol ishtirokchilaridan bo‘ldi, diplomatik munosabatlarining 25 yilligi arafasida esa, Toshkentga tog‘-konsanoati sohasida faoliyat olib boruvchi Kanada biznes-jamiyati vakillaridan iborat ikki davlat hamkorligi tarixidagi eng ulkan biznes-delegatsiyaning tashrifi amalga oshirildi.
O‘zbekiston Lotin Amerikasi davlatlari bilan faol aloqalarni qo‘lab-quvvatlashga intilmoqda. Braziliya, Kuba, Chili va Argentina mamlakatlari bilan munosabatlarda muntazamlik kuzatilmoqda.Ishchi muloqot muntazam ravishda xabar almashish va delegatsiyalarning o‘zaro tashriflari ko‘rinishida amalga oshirilmoqda. Xususan, 2017-yil fevralida O‘zbekiston Qishloq va suv xo‘jaligi vaziri o‘rinbosarining Braziliyaga soya ishlab chiqarish va qayta ishlash sohasida amaliyotlarni o‘rganish bo‘yicha tashrifi tashkil etildi. O‘zbekiston Tashqi ishlar vazirligida siyosiy, savdo-iqtisodiy, madaniy-gumanitar, ilmiy sohalarda hamkorlikni rivojlantirish hamda turizm va xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlik qilish masalalarini muhokama qilish doirasida O‘zbekistonga tashrif buyurayotgan Lotin Amerikasi mamlakatlari delegatsiyalarining vakillari bilan muntazam ravishda ikki tomonlama uchrashuvlar o‘tkazilmoqda.