O`zbekstan respublikasi joqari ha`m orta arnawli bilimlendiriw ministrligi

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

---

jag`daylarg`a shidamlilig`i, tez ko`nigip ketiwi bolip tabiladi.Jilqilar tiykarinan uzaq o`mir su`riwshi

haywanlar qatarina kiredi, olar 20-22 jil o`mir kiredi. Ha`r bir jilqi orta esapta o`z o`miri dawaminda 18-

20 ret balalaydi.Atlardi aziqlandiriw onsha ko`p mashqala talap qilmaydi, sebebi olar jaylawlardan

maksimal paydalanatug`in haywanlar bolip, olardi artiqsha qa`rejet sarplawg`a orin joq. Qarri atlar

semirttiriw ushin bag`ilg`anda ratsionda 70% kontsentrat boliwi tiyis. Ratsionda qaysi uglevod bolsa,

atlardin` islewi sonsha ko`p boladi. Atlarg`a ratsion du`ziwde ha`r-bir 100 kg tiri awirlig`ina 2 aziq birligi

beriledi. Qis aylarinda ratsionnin` 30-40 % kontsentrat boliwi tiyis.At sporti ju`da` qa`dim zamanlardan

beri bolip, du`nyada en` ko`p tarqalg`an sport o`nimlerinen to`mendegilerdi aytiw mu`mkin.Atda sekiriw

jarisi yag`niy Manej ishinde biyiklikke sekiriw bolip bunda 14-16 ma`rte biyiklikke atlar sekiredi.

Uzaqliqqa juwiriw - bul sportinin` ken` taralg`an tu`rlerinen biri bolip pu`tkil du`nya ju`zinde bul sport

tu`rinen ko`p paydalanadi.Evropa ma`mleketlerinde bul sport tu`rine w do`n`gelekli arba tirkew arqali

a`melge asiriladi. O`zbekstanda tiykarinan Qashqada`rya, Surxanda`rya ha`m Jizzax walayatlarinda

Ko`pkari at oyinlari ko`p ush-iraydi. Bunda ilaq yag`niy eshki terisi ortag`i taslanip, aldin alip kelgen at

iyesi siyliqlanadi. At jarislari alip barilatug`in ha`m u`yrenetug`in jer ippodrom dep aytiladi.

At zatlari o`zinin` bag`darina qaray to`mendegilerge bo`linedi.

1. Juwiriw yamasa at sportinda qatnasatug`in atlar bularg`a Axalteke, arab, terskiy zatlari kiredi.

2. Juwiriw shinig`iwlarin alip baratug`in atlar bularg`a qustanay, budenniy, donskiy atlari.

3. Jen`il shinig`atug`in atlar bularg`a Orlov rus zati kiredi.

4. Orta shinig`atug`in atlar, bularg`a Latviya, toriy zatlari kiredi.

5. Awir, Sovetskiy zatlari kiredi.

Axalteke zati. En` qa`dimgi zatlardan esaplanip bunnan 2000 jil burin tu`rkmenstanda shig`arilg`an. Bul

at o`zinin` uzin ayaqlari menen basqalardan ajralip turadi. Axalteke zami qizg`ish ren`de boladi Issi

klimatlarg`a ju`da` shidamli` ayaq uzinlig`i- 155 sm, ko`kirek aylanasi- 176sm, tuyaq su`yegi aylanasi-

18,9 sm Arab zati. Arab yarim aralinda keyingi ju`z jil ishinde bir zattqp talap ju`da` artip kekeni arab ati

og`ada quramalasip ayrim qimbatli biologiyaliq qa`siyetleri menen ajiralip turadi. Bul atlar marafon

juwiriwlarinda qatnasatug`in bolip qumli, issi klimatlarg`a ju`da` shidamli haywan. Ayaq uzinlig`i -150

sm, ko`kirek aylanisi- 170-175 sm, tuyaq su`yegi- 30 sm. Don zati. Bul don qazaqlarinin` qa`dimlerden

paydalanip kiyatirg`an zatlarinin` biri bolip, don kabaleriyasinda sol atlar minilgen. Ayaq uzinlig`i -

162sm, ko`kirek aylanisi - 195 sm, tuyaq su`yegi - 20 sm. Ha`zirgi ku`nde Qaraqalpaqstanda jilg`ishiliq

Bozataw, moynaq rayonlarinda ken` taralg`an.