O`zbekstan Respublikasi Xaliq bilimlendiriw ministrligi

Bekkemlew ushın sorawlar 
1. «Og`uznama» ni qaysi ilimpazlar izertlegen?
2. «Og`uznama» nin` payda boliw tariyxi qanday?
3. «Og`uznama» nin` ideyaliq mazmunin aytip berin`?

Paydalanilg`an a`debiyatlar: 
Pis`mennie pamyatniki Vostoka. M., Izd., Nauka. 1972.
Erte da`wirdin` a`debiy estelikleri. N., «Qaraqalpaqstan», 1986.
Mambetov K. Erte da`wirdegi qaraqalpaq a`debiyati. N., «Bilim», 1992.

---

---

- 18 -
4-tema: QORQIT ATA KITABI («KITABI DEDAM KORKUT» (4 saat)

JOBASI: 
1. VIII-XII a`cirdegi Og`uz-qipshaq qa`wimlerinin` a`debiy esteligi- «Kitabi dedam Korkut»
2. Qorqit ata kitabinin` payda boliw da`wiri ha`m u`yreniliw tariyxi.
3. Qorqit ata kitabindag`i didaktikaliq, filosofiyaliq, estetikaliq ko`z-qaraslar.
4.Qorqit ata kitabindag`i on eki jirdin` syujetlerinin` qaraqalpaq da`stanlarindag`i syujetler menen
uqsaslig`i.
Tayanish tu`sinikler: 
Qorqit ata kitabinin u`yreniliwi., izertleniwi. ideyaliq mazmuni, payda boliw tariyxi, syujetler
menen uqsaslig`i haqqinda tu`sinikler beriw

4.1. VIII-XII a`cirdegi Og`uz-qipshaq qa`wimlerinin` a`debiy esteligi- «Kitabi dedam Korkut» 
Qa`nige ilimpazlardin` jaziwlarina qarag`anda VIII-XII a`cirlerden baslap-aq tu`rk qa`iwilerinin`
oraylasqan jeri Sirda`r`yanin` joqarg`i ha`m to`mengi ag`isi a`tirapindag`i ken` paytaxt jerler bolip,
olar o`zlerinin` a`det ha`m da`stu`rleri, sonday-aq til jaqinlig`ina baylanisli og`uz ha`m qipshaqlar
degen at penen qatar aytila baslag`anlig`i ma`lim. Bulardin` ma`ka`n etken territoriyasi Chirchik
da`r`yasi a`tirapinan baslanip, tu`slik qipshaq dalalarina shekem dawam etken. Olardin` paytaxti
Jan`akent IX a`cirdin` o`zinde-aq shig`istin` en` ko`rnekli qalalarinin` birine aynalg`an edi.
Og`uzlar ha`zirgi tu`rkmen ha`m azerbayjan xaliqlarina tiykar salg`an bolsa, qipshaqlar ha`zirgi
qaraqalpaq, qazaq, o`zbek, qirg`iz ha`m basqada tu`rk tilles xaliqlar etnogenezinde basli orindi
iyeleydi. Bul da`wirdin` a`debiyatinan bu`gingi da`wirimizge u`lken a`debiy miyraslar qaldi.
Olardin` arasinda «Korqit ata» kitabi menen «Og`uznama» en` bahali a`debiy miyraslardan
esaplanadi. Bul ati atalg`an eki shig`arma da pu`tkil dun`ya a`debiyati maydanindag`i, o`tmish da`wir
ma`deniyatinin` en` a`jayip g`a`ziynelerinen ekenligi belgili.