|
Uliwmalastiriw ha`m konkretlestiriw. Abstraktsiya uliwmalastiriwdin`- zatlardi ha`m qubilislardi
abstraktsiyalaniw protsessinde ajiratilip shig`arilatug`in uliwma ja`ne en` a`hmiyetli belgilerine qaray oydan
toparlarg`a biriktiriwdin` tiykarin quraydi. Mektep oqiwshilarinin` ta`lim aliw jumisinda uliwmalastiriw a`dette
juwmaqlarda, aniqlamalarda, qa`delerde, klassifikatsiya jasawda ko`rinedi. Oqiwshilarg`a geyde uliwmalastiriw
jasaw qiyin boladi, o`ytkeni a`ytewir uliwma emes, al en` a`hmiyetli belgilerdi o`z beinshe ajiratip shig`ariw
ba`rhama olardin` qolinan kele bermeydi.
Konkretlestiriw- bul oyda uliwma na`rseden usi uliwma na`rsege sa`ykes keletug`in jalg`iz na`rsege
o`tiw boladi. Oqiw xizmetinde konkretlestiriw- uliwma teoriyaliq rejeni, qa`deni, nizamdi (grammatikaliq,
tariyxiy) da`lilleytug`in misal, illyustratsiya, konkret fakt keltiriw degen so`z boladi. !hmiyeti- ol bizin`
teoriyaliq bilimlerimizdi turmis penen, praktika menen baylanistiradi ha`m haqiqatliqti duris tu`siniwge ja`rdem
beredi. Konkretlesiwdin` bolmawi bilimlerdin` formal` boliwina alip keledi, bunday bilimler turmistan ajiralip
jalan`ash ha`m paydasiz abstraktsiyalar boladi.
Abstraktsiya-bul haqiyqatta o`z aldina o`mir su`rmeytug`in qubilistin` qanday-da bir ta`repi yamasa
aspektin belgilew (ayiriw). Abstraktsiyalaw olardi, a`dette aldin ala o`tkerilgen analiz ha`m sintez tiykarinda
elede teren`irek u`yreniw ushin orinlanadi. Bul operatsiyalardin` na`tiyjesi sipatinda jiyi tu`siniktin` qa`liplesiwi
shig`adi.
Tek g`ana qa`siyetler emes, al ha`reketler de, sonnan ma`seleni sheshiw usillari, abstraktsiyalang`an
boliwi mu`mkin.
Oylaw menen so`ylewdin` baylanisi. Egerde, normal` adamnin` oylawi so`ylew menen ajiralmas
baylanisli boladi. Pikir tilsiz, so`ylewsiz payda bolmaydi, ju`z bermeydi de, jasay almaydi da. Biz o`zimizdi
esittirip yamasa ishimizden aytatug`in so`zler arqali oylaymiz, yag`niy oylaw formasinda ju`z beredi.
Dostları ilə paylaş: |
