Uqipliliq - bul adamnin` usi xizmettin` talaplarina juwap beretug`in ha`m oni tabisli tu`rde orinlap
shig`iwinin` sha`rti bolatug`in jeke-psixologiyaliq o`zgeshelikleri boladi.
Ta`biyi, tuwma faktorlar uqiplardi rawajlandiriwda qanday da bir rol` atqaradi ma.
Ayirim ilimpazlar adam uqiplarinin` tuwma, tuqim quwip kelip shig`iwin moyinlaydi. Olar uqiplardin`
tu`ri de, olardin` tuwilg`an ku`ninen baslap aldin-ala belgilengen boladi, bul ta`biyattin` o`zine ta`n siylig`i dep
esaplaydi. Ilimiy psixologiya bul naduris ko`z-qarasti pu`tkilley biykarlaydi. Ta`lim-ta`rbiya beriw, adamnin`
turmis ha`m xizmet sha`rayatlari onin` uqiplarin aktiv tu`rde qa`liplestiredi.
Biraq bul, ta`biyi,
biologiyaliq
faktorlar uqiplardin` qa`liplesiw protsessinde uliwma hesh qanday rol` atqarmaydi, degendi bildirmeydi.
Uqiplardi rawajlandiriwdin` bunday aldin-ala ta`biyi sha`rtlerin zeyin dep ataydi.
Zeyin-adamlar arasindag`i jeke ta`biyi ayirmashiliqlardi ju`zege keltiretug`in miydin`, nerv
sistemasinin`, analizatorlardin` geypara ta`biyi anatomiyaliq-fiziologiyaliq o`zgeshelikleri boladi.
Qolayli
zeyinler ha`m en` qolayli turmis ja`ne xizmet sharayatlarinda balanin` uqiplari, ma`selen, sazendelik, a`debiy
ko`rkemlik-su`wretlew, matematikaliq uqiplari og`ada erte qa`liplesiwi ha`m og`ada tez rawajlanip ketiwi itimal
(al bul na`rse geyde uqiplardin` ta`biyi bolip ko`riniwine alip keledi) V.A.Motsart da`slepki muzikaliq p`esalarin
q-n` jasinda do`rete basladi. Ataqli su`wretshi K.P.Bryullov o jasar shag`inda su`wretshilik Akademiyasina
oqiwg`a kirdi, A.S.Pushkin i jasinan, N.A.Nekrasov o jasinan qîñûq jaza basladi.
Uqiplardin` joqari da`rejede rawajlaniwin talant dep ataydi. Talant-bul bir jag`inan, belgili bir xizmetti
ayriqsha tabisli, tvorchestvoliq tu`rde orinlawg`a mu`mkinshilik beretug`in uqiplardin`, ekinshi jag`inan, usi
xizmetke beyimliktin`, og`an degen o`zine ta`n za`ru`rliktin`, u`shinshi jag`inan, qatti miynet su`ygishliktin`
ha`m tabanliliqtin` en` qolayli birigiwi boladi. talant tek ilim ha`m iskusstvo tarawinda g`ana emes, al insannin`
ha`rqanday xizmetinde ju`zege keliwi itimal.
Sonliqtan emlewshi vrach ta, mug`allim
de maman rabochiy da
talantli bola aladi.
A`debiyatlar.
«Psixologiya» Karimova. T- 2000.
M.G.Davletshin, S.M.Tuychieva. «Umumiy Psixologiya», T.
A.A.Rean i dr. «Psixologiya i pedagogika», S-Peterburg, 2001 j
A.A.Radugin. «Psixologiya i pedagogika», Moskva, 1999 j.
http://fayllar.org