Iste’dodli bolalar salomatligini muhofaza qilish uchun ularni ruhiy zarbalardan
asrash yo’llarini aniqlash, ruhan y ordam ko’rsatish, ruhiy xayajonlanish holatlarini
o’rganish – ularning ijodiy qobiliyatlarini rivoji uchun sharoit yaratish
bo’yicha tavsiyalar ishlab chiqish darkor.
Ushbu vazifalarni amalga oshirish uchun tarkibiga Xalq ta’limi, Oliy va o’rta
maxsus ta’lim
vazirliklari xodimlari, yetakchi olimlar va mutaxasislar,
ijodkorlar, amaliyotchi o’qituvchilar, to’garak rahbarlaridan iborat Respublika
metodik kengashi tuzulishi lozim.
Turli yoshdagi guruhlar iste’dodlarni qidirishning umumiy dasturi zarur.
Ommaviy o’quv yurtlarida bo’lganidek, maktabdan tashqari ta’lim muassasalarida
ham bu borada o’quv dasturi rejalarini ishlab chiqish kerak bo’ladi.
Iste’dodli bolalarni aniqlash, tarbiyalash va o’qitishni ta’minlash quyidagi
omillarga bog’liq:
- ushbu aniqlashning
ijtimoiy ahamiyatini, respublikaning zakovati, ijodkorligi,
kuch-qudratini tayyorlashning istiqboli bilan bog’liqligini tushunishga;
- ruhiy diagnostik uslubiyat, uslubiy materiallari bo’lgani holda turli yoshdagi
guruhlarda aniqlashning umumiy dasturlari yaratilishiga;
- iste’dodli bolalar (maxsus tayyorlangan rejalar, dasturlar va ilmiy asoslangan
uslubiyat va hokazo bo’yicha) bilan ishlash uchun ixtisoslashgan muassasalarning
yagona tarmog’ini targ’ib etishga;
- ommaviy o’quv yurtlarida iste’dodli bolalar bilan ishlash uchun zarur o’quv
dasturiy qo’llanmalarini ishlab chiqishga;
- joylarda mahsus guruhlar tomonidan ishlab chiqilgan xalq ta’limi, davlat va
jamoat muassasalari, ijodiy uyushmalar tomonidan tasdiqlangan dasturlarga (bu
dasturlarda iste’dodli bolalar bilan ishlashning istiqbollari va bosqichlari, o’z
xududida bunday faoliyat va ko’pgina boshqa tadbirlar uchun mablag’
ajratish ularni ta’minlashga);
- qo’yilgan vazifalarni hal qilishga keng jamoatchilik
diqqatini jalb qilishga,
respublika metodik kengashining tuzilishiga (bu kengash tarkibiga Xalq ta’limi,
Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirliklari, xalq ta’lim boshqaruv organlari
xodimlari, yetakchi olimlari va mutaxassislari, ijodiy uyushmalar,
amaliyotchi
o’kituvchi, maktabdan tashqari ta’lim muassasalari to’garak raxbarlari kiradilar);
- ilmiy tadqiqotlar maktablar uchun me’yoriy xujjatlar, sinf ishlanmalari
majmuiga, iste’dodli o’kuvchilar haqida ma’lumotlar manbaini yaratishga, ularni
o’qitish va tarbiyalashning (tabaqalashtirish, individuallashtrish,
insonparvarlashtirish) yagona uslubiy asosini yaratishga bog’liq.
Iqtidorli bolalar va istedodli yoshlarni aniqlash va o’qitish
uslubiyati,
psixologik-pedagogik va tashkiliy sharoitlarini yaratish. maxsus o’kuv dasturlari va
progressiv pedagogik texnologiyalar ishlab chiqish uchun eng yaxshi pedagog va
olimlarni faol ishtirokini ta’minlash.
Iqtidorli bolalar va iste’dodli yoshlarni chet ellarda umumiy va kasbiy jihatdan
tayyorgarlikdan o’tkazishga qaratilgan sobit qadam faoliyatni amalga oshirish.
Akademik litseylarning o’quvchilariga, birinchi navbatda iqtidorli, yuksak iste’dod
sohiblariga, bilimning tegishli sohalari va fanning aniq yo’nalishlari bo’yicha
o’z tabiiy qobiliyatlarini namoyon etish va rivojlantirish, o’zlaridagi noyob
iste’dodni ro’yobga chiqarish uchun keng imkoniyatlar yaratish.