Buxoro davlat universiteti tairova m. M. Giyazova n. B. Hamidov m. E. Korxona iqtisodiyoti

 
 
 
 
1
O'zbekiston Prezidenti I.A.Karimovning mamlakatimizni 2015-yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlari va 
2016-yilga mo’ljallangan iqtisodiy Dasturning eng muhim ustuvor yo’nalishlariga bag’ishlangan Vazirlar 
Mahkamasining majlisidagi ma’ruzasi, Xalq so’zi//2016-yil 16-yanvar. 

---

Mavzu: “KORXONA IQTISODIYOTI” KURSINING MAZMUNI VA 
VAZIFASI 
«Korxona iqtisodiyoti» - aholi va xalq xo‘jaligi uchun zarur bo‘lgan 
mahsulot ishlab chiqarish, ish bajarish va xizmat ko‘rsatishning ijtimoiy-iqtisodiy 
va ma'muriy-xo‘jalik mexanizmlarini o‘rganuvchi va ochib beruvchi fandir. U 
tabiat va jamiyatning muayyan ishlab chiqarish sharoitlarida rivojlanishining 
obyektiv qonunlari namoyon bo‘lishi va amal qilishiga, shuningdek, korxonalar 
faoliyatiga bevosita va bilvosita ta'sir ko‘rsatuvchi davlat miqyosida qabul 
qilinuvchi qoida, normativ va qonun hujjatlariga tayanadi. 
Iqtisodiyot – bu odamlar jamiyati, muayyan, cheklangan resurslardan 
foydalanib, kerakli mahsulot yoki xizmatlarni ishlab chiqish, odamlar guruhlari 
o‘rtasida taqsimotiga aytiladi. 
Korxona iqtisodiyoti - qanday yuqorida keltirilgan vazifa ayrim korxona 
chegarisida hal etilishi haqidagi fan. 
Mazkur fanning tadqiqotlariobyekti bu kichik, o‘rta va yirik korxonalar 
bo‘lib, ular turli mulk shakliga ega bo‘ladi hamda O‘zbekiston Respublikasining 
“Korxonalar to‘g‘risida” gi qonuni asosida tashkil qilinadi. Hozirgi kunda iqtisodiy 
faoliyatning, moddiy ishlab chiqarishning joriy va istiqbolli rivojlanish strategiyasi 
hamda mamlakat iqtisodiy salohiyatini mustahkamlashning asosiy og‘irligi aynan 
korxonalar “yelkasi” ga yuklatilmoqda. 
Korxona iqtisodiyotning bir bo‘g‘ini bo‘lib, unda eng malakali kadrlar 
mujassamlangan hamda samarali boshqaruv - menedjment qo‘llanib, resurslardan 
oqilona foydalanish va zamonaviy texnika va texnologiyalardan foydalanish 
masalalari hal qilinadi. Ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning yuqori sifat 
ko‘rsatkichlarini 
saqlagan 
holda 
xarajatlarni 
minimallashtirish 
va 
daromad(foyda)ni maksimallashtirish deyarli har bir korxonaning asosiy vazifasi 
hisoblanadi. 
Fanning 
predmeti 
bozor 
munosabatlari 
sharoitlarida 
korxonalar 
faoliyatining nazariy va amaliy asoslarini, korxonalar faoliyatida iqtisodiy 
qonuniyatlarning namoyon bo‘lishini, shuningdek, ularning ishlab chiqarish va 
xo‘jalik faoliyati samaradorligini reurslardan oqilona foydalanish, ratsional 
boshqaruv, investitsion va tadbirkorlik faolligi asosida oshirish yo‘llarini aniqlash 
bilan ifodalanadi. 
Korxona iqtisodiyoti kursiningo‘rganish predmeti – korxonaning tijorat 
tashkiloti sifatidagi mohiyati asosiy ishlab chiqarish fondlari, aylanma mablag‘lari, 
ishchi kuchi, investitsiyalarning o‘zaro bog‘lanishi, o‘zaro harakati va ulardan 
foydalanishni yaxshilash yo‘llarini o‘rganadi.