Tiklanish qiymati bo‘yicha - asosiy fondlar yoki ularning biron-bir qismini
(binolar, qurilmalar, mashinalar, ishlab chiqarish uskunalari va hokazo) hozirgi
paytdagi inflyasiya va boshqa omillarni hisobga olgan holda baholash.
Baholashning bu usuli ob'ektning hozirgi paytdagi qayta ishlab chiqarish davrida
qancha turishini ko‘rsatadi.
Qoldiq qiymati bo‘yicha - asosiy fondlarning eskirishini inobatga olgan holda,
birlamchi va qayta tiklash qiymatlari o‘rtasidagi farq ko‘rinishidagi baholashdir.
Boshqacha qilib aytganda, bu asosiy fondlarning ishlab chiqarilayotgan
mahsulotlarga hali o‘tkazilmagan qismidir.
Hozirigi kunda amaliyotda asosiy vositalarning korxona balansi va
hisobotlarida aks ettiriluvchi (ya'ni, boshlang‘ich, belgilangan tartibda
o‘tkaziluvchi qayta baholashdan keyin esa tiklanish), hisobga olish qiymati balans qiymati deb ataladi. Bundan asosiy vositalarning qoldiq qiymatini asosiy
vositalarning balans qiymatidan eskirish summasini ayirib tashlash yordamida
topish mumkinligi anglashiladi.
Asosiy ishlab chiqarish fondlari hajmi va ulardan foydalanish darajasi
korxonaning ishlab chiqarish quvvati kattaligini belgilaydi. U ishlab chiqarish
dasturini asoslashda katta rol o‘ynaydi hamda korxonaning belgilangan
nomenklatura va sifatli mahsulot ishlab chiqarish bo‘yicha potensial
imkoniyatlarini tavsiflaydi.
Bundan kelib chiqadiki, ishlab chiqarish quvvati – bu, ma'lum bir vaqt
davomida ilg‘or texnologiyalardan foydalanish, ishlab chiqarish va mehnatni
tashkil qilishning ilg‘or sharoitlarida ishlab chiqarish mumkin bo‘lgan
mahsulotlarning maksimal darajasidir. U qoidaga ko‘ra, ishlab chiqarilgan
mahsulotlar hajmining natural ko‘rinishda, ushbu korxonaning ixtisoslashganligi
va mahsulotning alohida turlari o‘rtasidagi o‘zaro nisbatiga ko‘ra aniqlanadi.
Korxona ishlab chiqarish quvvatining boshlang‘ich (yil boshida),
