Xborot tizimlari Reja: Jamiyatni axborotlashtirish va istiqbol g‗oyalar

Tizimlar tasnifi. Tizimlarni qiyoslash va farqlash, ularning bir-biriga o`xshashlari va 
farqlilarini ajratish orqali tasniflash amalga oshiriladi.
Tasniflash – bu faqat borliq modeli va uni turli belgilar ya'ni, kirish va chiqish 
jarayonlarining bayoni, ularning kelib chiqishi, boshqaruv turi, boshqaruvning resurslari bilan 
ta'minlanganligi va hokazo bo`yicha amalga oshirish mumkin. Tizimni mazkur belgiga ko`ra 
tasniflash 4.1-rasmda keltirilgan. 
Sun'iy tizimlar –bu inson tomonidan yaratilgan tizimlardir. 
Tabiiy tizimlar bu tabiatda yoki jamiyatda inson ishtirokisiz yuzaga kelgan tizimlar. 
Aralash tizimlar ta'biy va sun'iy tizimlarni o`z ichiga oladi. 
 Ergonomik tizimla r– bu, «mashina – inson - operator» majmui. 

---

 Biotexnik tizimlar –tirik organizmlar va texnik qurilmalar kiradigan tizimlardir.
Tashkiliy tizimlar – bu, zaruriy vositalar bilan jihozlangan kishilar jamoasidan tashkil 
topgan tizimlar sanaladi. 
1 - rasm. Tizimlar tasnifi 
Nazorat savollari 
1. Axborotlashtirish jarayoni deganda nimani tushunasiz? 
2. Axborotlashgan jamiyatni shakllantirish muammolari. 
3. Axborot madaniyati deganda nimani tushunasiz? 
4. O`zbekiston Respublikasi axborotlashtirish milliy tizimini shakllantirishning xuquqiy 
bazasini yaratish uchun qanday qonunlar qabul qilingan? 
5. Qaysi dasturda axborot texnologiyalarini rivojlantirishning ustivor yo`nalishlari belgilab 
berilgan? 
6. O`zbekiston Respublikasida yangi iqtisodiy axborot tizimini yaratish zaruriyati 
nimalardan iborat? 
7. Tizim tushunchasini ta‘riflab bering? 
8. Axborot tizimi tushunchasini ta‘riflang?
9. Avtomatlashtirilgan axborot tizimi ta‘rifini ayting? 
10. Tizimni xususiyatlarni ta‘riflab bering? 
TIZIM 
Sun'iy 
Aralash 
Tabiiy 
Asbob 
Mеxanizmlar 
Mashinalar 
Robotlar 
Avtomatlar 
Ergonomik 
Biotеxnik 
Tashkiliy 
Avtomatlashtirilga
n 
Jonli 
Jonsiz 
Iqtisodiy 
Ijtimoiy