Fanining tadqiqot sohasi va muammolari

pedagogik psixologiya metodlari 
pedagogik psixologiyada umumiy va Yosh psixologiyada
foydalanilgan metodlar qopllaniladi. Ular: kuzatish, yozma va 
ogpzaki savolnomalar, eksperiment va boshqalar. Lekin ular 

---

bolalarning Yoshi va psixologik va pedagogik muammolariga 
bogpliq ravishda qopllaniladi. 
Umumiy 
metodlardan 
tashqari, 
pedagogik
psixologiyaning maxsus metodlari ham mavjud. Masalan, ularga 
psixologik-pedagogik eksperiment, maxsus psixologik-
pedagogik testlar kiradi.psixologik-pedagogik eksperiment
bolaga u yoki bu pedagogik tahsirning mahsuldorlik darajasini 
aniqlash uchun maxsus rivojlantiruvchi maqsadni kopzlab 
optkaziladi.psixologik-pedagogik eksperiment uch bosqichdan 
iborat: 
1. Aniqlovchi eksperiment. 
2. SHakllantiruvchi eksperiment. 
3. Nazorat eksperimentlari. 
pedagogik psixologiyada qopllaniladigan barcha metodlar 
quyidagilarga boplinadi: 
1. Tashkiliy metodlar. 
2. SHarhlash metodlari. 
3. Baholash metodlari. 
4. Natijalarni yigpish va qayta ishlash metodlari. 
Tashkiliy metodlar optkaziladigan tadqiqotning maqsadi, 
mazmuni, tuzilishi, tashkil etilishi, tayyorgarlik shakllarini opz 
ichiga oladi. SHarhlash metodlari optkaziladigan tadqiqotning 
barchasi yoki uning ayrim qismlarini amalga oshirish
shakllariga tegishli bopladi. Baholash metodlari tadqiqot 
natijalarini, jumladan tadqiqotda ishtirok etgan bolalarning 
psixologik 
va 
xulq-atvor
xarakteristikalarini aniqlash 
psixologik-pedagogik baholash usullarini qamrab oladi. 
Natijalarni yigpish va qayta ishlash metodlari deganda 
tadqiqotda sinaluvchilar haqida zarur mahlumotlarni topplash
nazarda tutiladi. 
Yuqorida keltirilgan tadqiqot metodlaridan tashqari yana 
bolaga amaliy psixologik-pedagogik tahsir koprsatish bilan 
bogpliq ikki guruh metodlar mavjud.Bu psixologik maslahat va 
korreksiyadir. psixologik masalahat bolaning rivojlanishi 
davomida duch kelgan muammolarni oprganish va tanishish

---

asosida unga ogpzaki tavsiyalar va nasihatlar turida yordam 
koprsatishdir. Korreksiya psixologning qiziqtirayotgan 
shaxsga bevosita pedagogik tahsir koprsatishidir. 
Xususan, pedagogik psixologiya “bilim, kopnikma,
malakalarni 
egallashning 
qonuniyatlarini; 
bu 
jarayonda 
namoyon bopladigan individual farqlarni; opquvchilarda faol 
mustaqil ijodiy tafakkur shakllanishi qonuniyatlarini; tahlim va 
tarbiya tahsiri ostida psixikada yuzaga keladigan opzgarishlarni, 
yahni yangi psixik tuzilmalar shakllanishini oprganadi. ” 
pedagogika bilan pedagogik psixologiya oprtasida yana 
ham mustahkam va ajralmas aloqa bordir. Bolalar va 
yoshlarning 
maktabdagi 
hamda 
boshqa 
tahlim-tarbiya 
muassasalaridagi faoliyat va xatti-harakatlarining qonkret 
turlarini oprganuvchi pedagogik psixologiya ikki fanning, yahni 
psixologiya va pedagogika fanlarining tutashgan joyidan oprin 
olgandir. pedagogik psixologiya maktabda bilimlarni, kopnikma 
va malakalarni egallash qonuniyatlarini oprganadi, bu 
jarayonlarda sodir bopladigan individual tafovutlarni tekshiradi, 
opquvchilarda aktiv, mustaqil va ijodiy tafakkurni tarkib 
toptirish qonuniyatlarini oprganadi. pedagogik psixologiya 
tahlim-tarbiya tahsiri bilan opquvchilar psixikasida sodir 
bopladigan opzgarishlarni ham oprganadi. Bundan tashqari, 
opquv materiallarining opquvchilarga mos kelishi, turli tahlim 
metodlarining psixologik jihatdan samaradorligi, darslik, opquv 
qurollari, asbob- uskunalar va maktab ishlarining rejimiga 
nisbatan boplgan psixologik talablar kabi muammolarning 
hammasini ham pedagogik psixologiya oprganadi. 
pedagogik psixologiyaning eng muhim vazifalaridan biri 
maktabdagi tahlim jarayonini yanada takomillashtirishning 
psixologik asoslarini ishlab chiqishdan iborat boplib, bu narsa 
yangi tahlim dasturiga optish munosabati bilan tahlimning 
mazmunida yuzaga kelgan jiddiy opzgarishlar bilan bogpliqdir. 
pedagogik psixologiya shu bilan birga opquvchilar shaxsining 
tarkib topish jarayonini, bu jarayonning umumiy qonuniyatlarini
va 
individual 
farqlarini, 
turli 
tarbiyaviy 
tadbirlarning 

---

opquvchilarga 
koprsatadigan 
tahsirini 
oprganadi 
hamda 
opquvchilarning opz-opzini tarbiyalashni psixologik asoslarini 
tekshiradi. Nihoyat, pedagogik psixologiya tahlim-tarbiya 
jarayonining tashkilotchisi boplgan opquvchi shaxsini va 
opquvchi mehnatining xususiyatlarini oprganadi. Bunda 
opquvchining tahlim-tarbiya ishlaridagi yutuqlarni tahminlovchi 
sifatlarini ajratib koprsatish bilan birga uning pedagogik 
bilimlari, kopnikma, malaka va qobiliyatlarining tarkib topishi 
hamda taraqqiyotning psixologik sharoitlari aniqlanadi.