“pedagogs” international research journal issn: 2181-4027 sjif: 995

TAHLIL VA NATIJALAR 
Pedagogik tadqiqotlar natijasida shaxs manbani o‘zi mustaqil o‘qiganida 10%, 
ma’lumotni eshitganda 20%, sodir bo‘lgan voqea, hodisa yoki jarayonni ko‘rganida, 
ular to‘g‘risida ma’lumotlarni eshitganda 50%, ma’lumotlarni o‘zi uzatganida 80%, 
o‘zlashtirilgan bilimlarni o‘z faoliyatiga tadbiq etganida 90% ma’lumotlarni yodda 
saqlash imkonini berishi aniqlangan. [ 6;5-6]. Bu holat umumiy, barcha fanlar uchun 
bo‘lib, aynan kimyo fani uchun tahlillar olib borilmagan. Kimyo fanining murakkab 
fanligini inobatga olsak, jarayon yanada chuqurroq tahlil qilinsa zarar bo‘lmasdi. 
Hozirda ta’lim jarayonida eng ustuvor sanalgan texnologiyalardan, muammoli ta’lim 
texnologiyasi asosan o‘quvchilarga mavzularni qiziqarli tarzda tushuntirish, 
mustahkamlashga imkon beradi. Biroq o‘quvchi bilimini tezkor va yoppasiga 
baholash jarayonida test usullari juda samarali sanaladi.(7;40-45). Kimyo fanini 
o‘qitish jarayonida testlarning yangicha ko‘rinishlarini ishlab chiqish, mavjud testlarni 
takomillashtirish, testlarni vaziyatli, muammoli, rasmli, jadvalli topshiriqlar bilan 
uzviylashtirish lozim. YUqorida taklif etilgan metodlar orasida hozirda eng 
ahamiyatlilaridan biri – bu “Intellekt xarita” metodidir [8; 96-100]. Ushbu metoddan 
yangi mavzuni tushuntirishda, o‘tilgan mavzuni mustahkamlashda birdek foydalanish 
mumkin. Xaritaning o‘rtasida “Markaziy tushuncha” qo‘yiladi, keyin undan markaziy 
tushuncha mohiyatini asoslay oladigan birlamchi tarmoqlar, zarur bo‘lganda birlamchi 
tarmoqda keltirilgan fikrni izohlaydigan ikkilamchi tarmoqlar chiziladi. Ushbu 
metodda diqqatni yaxshiroq to‘plash uchun imkon qadar turli xil ranglardan 
foydalaniladi. Bu metodning obrazli ko‘rinishini yanada kuchaytirish maqsadida turli 
rasmlar, belgilardan foydalanish mumkin. YUqori darajada ko‘rgazmalilik 
xususiyatiga ega bo‘lgan, o‘ziga xos estetik jihatdan e’tiborni torta oladigan ushbu 
metod inson ongida mavjud tushunchalar ketma-ketligini tartibli ko‘rinishda 
joylashtirilgan ijodiy loyihaviy ishdir. “Intellekt xarita” metodining chizmasi. Olingan 
bilimlarni hayotiy vaziyatlarda qo‘llash bilan bog‘liq bo‘lgan, nazariyani amaliyotga 
singdirish kompetensiyasi o‘z aksini topgan zamonaviy kreativ ko‘rinishdagi 

---