OMOFONIYA Grekcha bir xil tovush demakdir. Aytilishi bir xil
bo’lib, ma’nosi va yozilishi har xil
bo’lgan so’zlarga omofonlar deyiladi.
Omofonlar bir xil
so’z turkumiga ham, har xil so’z turkumiga oid ham bo’lishi
mumkin» Masalan: to’n (kiyim), ton (ovoz) yot(begona)
yod (xotira)
urush(voyna) -urush (harakat nomi)
yetti (7)
yetdi (bordi)
Tursun(ism) tursin (fe’l)
Omofondagi
o’zaro fark, ular tarkibidagi bir fonemada ; bo’ladi. Lekin bu fonemalar
biror fonetik xususiyati jihatidan f bir-biriga yaqin turadi: tub-tup, yod-yot,
sudxo’r-
sutho’r, bob-bop, I sud-sutkabi.
OMOGRAFIYA Grekcha bir xil yozaman, bir xil yozuv demakdir. Yozilishi bir xil
bo’lib, ma’nosi va
talaffuzi har xil
bo’lgan so’zlar omograflar deyiladi. Masalan: tol (daraxt), tol (qurilish
Gashyosi), tok-(uzum), tok (elektr toki), tom (uy), tom (kitob, asarlar | majmuasi).
Omograflar yoki omogrammalar aynan bir
so’zda urguning G turlicha xolatlarda
turli
bo’g’inlarga tushishi bilan vujudga I keladi. Omograflar shu xususiyati bilan
omonimiyadan farq I qiladi.
Masalan: olma (ot), olma (fe’l), tugma (predmet), tugma I (harakat), boshlar (predmet), boshlar (harakat). Omograflar faqat
ikki
so’zdan iborat. bo’ladi: , ,
t
Bog’da gullar ochilgan, Xidi xar yon sochilgan. (Qo’shiq) Har yurakning o’z baxori bor, Har bir qalbda ishq bo’lar meqmon Har yurakda gullar muqabbat, Bo’ston etar uni begumon. (H.Olimjon)
OMOMORFEMIYA Shakli va talaffuzi bir xil, ma’nosi xar xil bo’lgan grammatik shakllarga
omomorfemiya (omoforma) deyiladi: kelasiz - siz shakli 111 shaxe
ko’plik; suvsiz -siz
shakli sifat yasovchi
qo’shimcha; chopish -ish qo’shimchasi xarakat nomi, kelishdi -
ish
ko’shimchasi fe’lning birgalik nisbati, ishchi: -chi ot yasovchi, ish-chi yuklama,
toshloq -
loq so’z yasovchi, bo’taloq -loq erkalash shakli yasovchi.