Oʻzbeкiston respubliкasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi m. M. Kadirov axborot texnologiyalari

6.1 jadval. 
Fayl formatlari 
Fayl importi 
Fayl exsporti 
Qoʻshim
cha 
Rasm 
Palitra 
Audio 
Video 
Animat-
siya 
Rasm 
Video 
BMP, 
DIB, 
JPG, 
PICT, 
PNG, 
PNT, 
PSD, 
TGA, 
TIFF, 
WMF
PAL 
ACT 
AIFF 
AU 
MP3 
WAV 
AVI 
MOV 
DIR 
FLA 
FLC 
FLI 
GIF 
PPT 
BMP 
AVI 
MOV 
DIR
DXR 
EXE 
Multimedia mahsuloti – 
tarkibida musiqa taraladigan, 
videokliplar, animatsiya, rasmlar va slaydlar galereyasi, turli 
ma’lumotlar bazalari va boshqalar kirishi mumkin boʻlgan 
interfaol, kompyuterda ishlangan mahsulotdir. 
Multimedia mahsulotlarini quyidagilarga boʻlish mumkin:
– entsiklopediyalar;
– oʻrgatuvchi dasturlar;
– ongni rivojlantiruvchi dasturlar;
– elektron kitoblar;
– oʻyinlar va boshqalar.
Quyida multimedia ilovalari haqida asosiy tushunchalar 
toʻgʻrisida ma’lumot berilgan:
 
Taqdimot/prezentatsiyalar (ing. 
presentation) – audiovizual vositalardan foydalanib koʻrgazmali 
shaklda ma’lumot taqdim etish shakli. Taqdimot yagona manbaga 
umumlashgan kompyuter animatsiyasi, grafika, video, musiqa va 
tovushni oʻzida mujassam etadi. Odatda taqdimot ma’lumotni 
qulay qabul qilish uchun syujet, ssenariy va strukturaga ega 
boʻladi.
Animatsion roliklar. Animatsiya – multimediali texnologiya; 
tasvirning harakatlanayotganligini ifodalash uchun tasvirlarning 
ketma-ket namoyishi. Tasvir harakatini tasvirlash effekti sekundiga 
16 ta kadrdan ortiq videokadrlarning almashinishida hosil boʻladi.
189

---

Oʻyinlar. Oʻyin dam olish, koʻngil ochish ehtiyojlarini 
qondirish, organizmdagi zoʻriqishni yoʻqotish hamda ma’lum 
malaka va koʻnikmalarni rivojlantirishga yoʻnaltirilgan multimedia 
ilovalaridandir.
Videoilovalar – harakatlanuvchi tasvirlar ishlab chiqish 
texnologiyasi va namoyishi. Video tasvirlarni oʻqish qurilmalari – 
videofilmlarni boshqaruvchi dasturlar.
Audioilovalar. Tovushli fayllarni oʻquvchi qurilmalar – raqamli 
tovushlar bilan ishlovchi dasturlar. Raqamli tovush– bu elektrik 
signal amplitudasining diskret sonlar bilan ifodalanishi.