Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining


Bulardan birinchisi - yordamchi so z sifatida qoilanadigan ravishlar



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə124/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

Bulardan birinchisi - yordamchi so z sifatida qoilanadigan ravishlar,
iklcinchisi - kelishik qo'shimchasi shaklidagi o ‘rin-yo‘nalish otlari.
Yordamchi so‘zlar turlanmas, tuslanmas, qo‘shimcha olmaydigan
so‘zlar boiib, ularni ravishlarga parallel shaklda tor doirada guruhlash-
tirish mumkin:
139


1. 
О ‘zak shaklida bo ‘Igan yordamchi so ‘zlar;
2. 
Otdan yasalgan yordamchi so ‘zlar;
3. 
Fe 'Idan yasalgan yordamchi so 'zlar;
1. 0 ‘zak shaklida bo‘lgan yordamchi so‘zlar. Ushbu gumhni
bir bo‘g ‘inli yoki tahlil qilinishi qiyin bo'Igan va ba’zi o ‘zlashgan
yordamchi so‘zlar tashkil etadi: dek, igin, beri, kadar, ragmen, ait kabi.
2. Otdan yasalgan yordamchi so‘zlar. Bu guruhni eski va yangi
shakl yasovchi qo‘shimchalar yordamida yasalgan va ba’zi ravishlar
tashkil etadi: iizere, sonra, yukan, ba$ka, yana, nispetle, once kabi.
3. Fe’ldan yasalgan yordamchi so‘zlar sirasiga ba’zi ravish­
dosh va ravish shakllari kiradi: olguye gore, gdz ile, bizden ote, vazife
diye, gtine§e kar§i, havadan dolayi, bundan otiirii, sorumlu olarak
kabi.
Turk tilshunosligida yordamchi so‘zlarning uchta turi ajratiladi.
Bular: bogiovchilar (baglam edatlari; baglaglar), ko‘makchi va
yuklamalar (son gekim edatlari; sona gelen edatlar) va undov so‘zlar
(iinlem edatlari).
BO G ‘LOVCHILAR (Baglam Edatlari)
So‘zlar, so‘z birikmalari, gaplarni shakl va ma’no jihatdan bir-
biriga bogiovchi yordamchi so‘zlarga bog‘lovchilar (baglam edatlari
yoki baglamlar; b a ’zan baglaglar) deyiladi. Turk tilining tuzilishi

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin