K irish birikmalar. Kirish birikm alar ham faol qo‘ llaniladi.
Kirish birikmalar tarkibiga ko'ra aniqlovchili (qaratqichli kirish
birikma, sifatlovchili kirish birikma), toidiruvchili, holli b o iish i
mumkin. Xuddi shu singari bir kirish birikma tarkibida aniqlovchi, hoi.
toidiruvchi kabi gap boiaklaridan bir nechtasi qatnashishi mumkin.
M isollar keltiramiz:
Sifatlovchili kirish birikmalar: Digertaraftan,AvrupaBirligi, Rusya He bir ortakhk ve i$birligi anlaymasi imzalanmistu: - Boshqa tomondan, Ovro ‘p a birligi, Rossiya bilan do ‘stlik va hamkorlik shartnomasini imzolangan, Ushbu gap tarkibida ishtirok etgan kirish
birikma sifat (diger) hamda otning (taraftan) birikishidan yasalgan.
H olli kirish birikm alar: Biraz once belirttigimiz gibi Newton, Ь аф са kuramlarmin ana gizgilerini geng ya§inda о1щЫгтщШ. - Biroz a w a I aytib о ‘tganim izdek Nyuton asosiy qonunlarining bosh loyihalarini yoshligida tuzgan. Keltirilgan gapda kirish birikma payt
holi (biraz once - biroz avval) ishtirokidagi birikma bilan ifodalangan.
Turk tilidagi kirish birikmalarning katta qismi
gibi - singari, kabi, gore - k o ‘ra k o ‘ makchilari yordamida hosil qilinadi. Bu
ko‘makchilar ot, olmosh turkumiga kiruvchi so‘zlar yoki
-dik, -dik, -duk, -diik, -tik, -tik, -tuk, -tuk qo'shim chali sifatdoshlar bilan
ishiatiladi.
Masalan, quyidagi gaplarda so‘zlovchi axborotining manbaini
ko‘ rsatuvchi kirish birikmalar «sifat + son + ot+
gore ko‘ makchisi»
(degijik bir gorii§e gore), «ot +
-dik shaklli yordamchi f e i +