Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə48/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

ne kadar? ne derecede?
kag
so‘roqlariga javob b o ia d i. Ularning soni chegaralangan: 
en, daha,
рек, док, az, biraz, eksik, fazla, gayet, hep, fevkalade, miithi§, kismen
kabi. 
Hakan док gali§ti, ama gok az maa$ aldi (Hakan ко ‘p ishladi,
ammo ju d a kam maosh oldi). Dtinkii magta bizim takimimiz р ек giizel
oynadi (Kechagi machda bizning jam oam iz ju d a yaxshi o'ynadi).
Ogretmen konuyu daha kisa anlatti (O ’qituvchi mavzimi yanada qisqa
tushuntirdi)
kabi.
M iqdor ravishlaridan 
en (eng)
ravishi nutqda ko‘p uchrasa-da
mustaqil qoilanm aydi. U fe id a n emas, faqat sifat va ravishlardan 
oldin keladi va m a’noni kuchaytiradi. U so 'z birikmasi va gap ichida 
yordamchi so‘z kabi jo y egallaydi: 
en (giizel soz), en (докда1цап)
kabi.
Daha
ravishi qiyos m a ’nosini ifodalaydi va fe id a n oldin kelib
payt ravishi kabi vazifa bajaradi, b a ’zan m iqdorni ifodalaydi: 
daha
(doymadim), daha (bitmedi), daha (gelmeyecek)
kabi. Bu ravish 
sifat va ravishlardan oldin keladi: 
daha (buyiik ayakkabi), daha (док
да1цтак), daha (net копщтак)
kabi. Bu guruhga 
eksik, seyrek, sik,
bol
kabi so‘zlar ham kiradi: 
eksik (vermek), seyrek (gormek), sik
(goru^mek), bol (su igmek)
kabi. Turk tilida 
ziyadesiyle, fazlasiyle,
hadsiz, hesapsiz
kabi shakllar ham ozlik-ko’plik (miqdor)ni ifodalaydi.
So‘roq ravishlari (soru zarflan),
F e ’llar va sifatlarning 
m a’nolarini so ‘roq y o i i bilan belgilab keluvchi 
ne, nasil, nereden,

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin