Odam anatomiyasi



Yüklə 10,25 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə40/160
tarix06.09.2023
ölçüsü10,25 Mb.
#141763
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   160
ATLAS ODAM ANATOMIYASI I-TOM SINELNIKOV (O\'zbekcha)

 
89. Dimoqning topografiyasi. 
90. Dimoq, vomer; yuqoridan ko’ri- 
nishi. 
yuqorida 
– 
g’alvirsimon 
suyakning 
perpendikulyar plastinkasi, pastda – burun 
to’sig’ining tog’ayi bilan brikadi. 
 
Yuqorigi jag’ 
Yuqorigi jag’,
maxilla
(ras. 91-95; ras. 47, 
49), juft, kalla qutusi yuz qismining oldyuqorigi 
qismida joylashgan. Bu suyak xavo saqlovchi 
suyaklar guruxiga kirib – o’zida shilliq parda 
bilan qoplangan katta yuqorigi jag’ pazuxasi, 
sinus maxillaris,
ni saqlaydi. 
Suyakda tana va to’rtta o’simta farqlanadi. 
Yuqorigi jag’ning tanasi, 
corpus maxillae,


Страница | 47
To’rt yuzaga ega: ko’z kosasi, oldingi, burun 
va chakka usti. 
Sauyakning quyidagi o’simtalari farqlanadi: 
peshona, yanoq, alveolyar va tanglay. 
Ko’z kosasi yuzasi, facies orbitalis, silliq, 
uchburchak shakilda, oldinga, tashqariga va 
pastga sal engashgan bo’lib ko’z kosasining 
pastki devorini hosil qiladi. 
Uning medial tomoni oldindan ko’zyosh 
suyagi bilan, ko’zyoshyuqorigi jag’ choki, 
ko’zyosh suyagidan orqaroqda – g’alvirsimon 
suyakning ko’z kosasi plastinkasi bilan, 
g’alvirsimon-yuqorigi jag’ choki, yana orqaga 
davom etib – tanglay suyagining ko’z kosasi 
o’simtasi bilan tanglay-yuqorigi jag’ chokini 
hosil qiladi.
Ko’z kosasi yuzasining oldingi tomoni silliq 
va erkin ko’zkosasi osti qirg’og’I, 
margo 
infraorbitalis
, ni hosil qiladi(ras.47, 125) 
Tashqi 
tomonda 

tishlashgan 
yanoq 
o’simtasiga davom etadi. Ko’zosti qirg’og’I 
medial tarafda yuqoriga burulib, o’tkirlashadi 
va peshona o’sig’iga aylanadi. Bu joyda oldingi 
ko’zyosh qirrasi, 
crista lacrimalis anterior,
joylashadi. Ko’zosti qirg’og’ini peshona 
o’sig’iga o’tish joyida ko’zyosh o’ymasi, 
incisura lacrimalis,
hosil bo’ladi va u ko’zyosh 
suyagini ko’zyosh ilmog’i bilan birgalikda 
burunko’zyosh kanalining yuqorigi teshigini 
chegaralab turadi.
Ko’z kosasi yuzasining orqa tomoniga 
ponasimon suyak katta qanoti ko’z yuzasining 
pastki tomoni paralel yo’nalgan bo’lib, ular 
orasida pastki ko’z yorig’i, 
fissura orbitalis 
inferior,
hosil bo’ladi. Yoriq pastki devorining 
markazida tarnovcha – ko’z osti(kosachasi osti) 
egatchasi, sulcus infraorbitalis, bo’lib u oldinga 
tomon chuqurlashib boradi va ko’zosti kanali, 
canalis infraorbitalis,
(egatcha va kanalda 
ko’zosti nervi, arteriya va venasi o’tadi) ga o’tib 
ketadi. Kanal ravoqsimon holatdagi yo’nalishni 
tasvirlab, yuqorigi jag’ tanasining oldingi 
yuzasiga ochiladi. Kanalning pastki devorida 
ko’p sonli kichik teshikchalar – tish 
kanalchalari – alveoryar teshik, 
foramina 
alveolaria, 
(ras, 94) joylashib; ulardan yuqorigi 
jag’ oldingi tushlari gruppasining nervlari 
o’tadi. 
Chakkaosti 
yuzasi, 
facies 
infratemporalis,
chakkaosti chuqurchasi, fossa 
infratemporalis, 
va 
qanotsimon-peshona 
chuqurchasi, 
fossa 
pterygopalatina

ga 
qaragan: ko’pincha qabariq va notekkis bo’lib – 
yuqorigi jag’ do’mbog’i,
 tuber maxilae,
ni hosil 
qiladi. 
Unda ikki yoki uchta kichik alveolyar 
teshikchalar, 
farqlanib, 
ular 
alveolyar 
kanalchalar, 
canalis alveolaris,
(ras 94) ga olib 
boradi. Ulardan yuqorig ijag’ orqa tishlarining 
nervlari o’tadi.
Oldingi yuza, 
facies anterior,
bilinmas 
darajada botiq. Ko’zosti qirg’og’ining pasida, 
kattagina 
ko’zosti 
teshigi, 
foramen 
infraorbitale, ko’rinadi va undan pastda katta 
bo’lmagan botiqlik – kuldurgich chuqurchasi, 
fossa canina,(bu yerdan og’iz burchagini 
ko’taruvchi muskul, 
m. levator anguli oris,
boshlanadi) joylashgan. 
Oldingi yuza pastda alveolyar o’simta, 
processus alveolaris, 
ning oldingi yuzasiga 
aniq chegarasiz o’tib ketadi. bu yuzada qator 
bo’rtiqchalar – alveolyar chiqiqliklar,
juga 
alveolaria, 
joylashadi.

Yüklə 10,25 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   160




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin