Shaxsiy kompyuterlar uchun mikroprotsessorlar

bevosita xotiraga kirish
" (BXK) deb nom 
berilgan rejimda ishlay oladi. Ushbu rejim amalga oshishi uchun CB ga 
qo‘shimcha HOLD va HLDA signallari kiritiladi. CB boshqaruv shinasining kirish 
qismiga HOLD ning faol sathi yetib kelganida mikroprotsessor o‘z dasturi ishining 
ijrosini to‘xtatadi, shinalarining chiqish qismlarini yuqori impedan holatga 
o‘tkazib, chiqish qismidagi faol sathni HLDA ga havola etadi. Bu esa, o‘z 
navbatida, magistral bo‘ylab almashinish siklini boshlash mumkinligi haqida 
boshqa faol qurilma uchun signal xizmatini o‘taydi. Ushbu qurilma o‘z 
almashinish sikllarini nihoyasiga yetkazgach, HOLD signalini uloqtirib yuboradi. 
Shundan so‘ng MzP o‘zining odatiy holatiga o‘tib, dastur ishini davom ettiradi. 
MzPdan dastur ishining me’yoriy kechishini o‘zgartirish talab etiladigan 
boshqa ish rejimi ham mavjud bo‘lib, unga "
uzilish
" deb nom berilgan. Zamonaviy 
mikroprotsessorlarning deyarli hammasi bitta yoki bir nechta INT0, INT1 va h. k. 
nomlanadigan tashqaridan uzib qo‘yadigan kirish qismlariga ega. Ushbu kirish 
qismlariga tizimda muayyan hodisalar ro‘y berayotganligi haqida dalolat beruvchi 
signallar yetib keladi. MzP esa, o‘z navbatida, kelgan signallarga muayyan tarzda 

---

munosabat bildirishi lozim. Bunday kirish qismlaridan biriga faol sathli signal 
yetib kelganida, mikroprotsessor, me’yoriy tarzda kechayotgan dastur ishi uzilib, 
ishni to‘xtatishga sabab bo‘lgan komanda manzilini xotiraga saqlaydi va muayyan 
manzil bo‘ylab CSEGga yozilib qolgan "uzilishga ishlov berish kichik dasturi"ni 
(TQIKD) bajarishga kirishadi. Bunday kichik dastur manzili "
uzilish vektori
" deb 
nomlanadigan maxsus xotira uyasiga yozilgan. Dastur ishini uzgan har bir alohida 
manba o‘z uzilish vektoriga ega. TQIKDni bajarib bo‘lgach, protsessor, xotirada 
saqlangan manzil bo‘yicha TQIKD ijrosi yakunlanadigan maxsus komandaga 
binoan ishi uzilgan dastur ijrosiga qaytadi. Dastur ishi uzilishiga sababchi bo‘lgan 
manbalar jumlasiga ichki manbalar ham (ya’ni, mikrosxemaning "uzilish 
so‘raladigan kirish qismlari" deb nomlanadigan kirish qismlaridan biriga kelishi), 
tashqi manbalar ham (ya’ni, muayyan sharoitlarga ko‘ra protsessor ichida 
generatsiyalanishi) kirishi mumkin. Bir vaqtning o‘zida bir nechta turlicha uzilish 
so‘rovlari kelishi mumkinligi bois, bunday so‘rovlarning har biriga alohida xizmat 
ko‘rsatish izchilligini belgilaydigan muayyan tartib mavjud. Uning ishini MzP 
ichida yoki maxsus kontoller vositasida joriy etilgan "