Fanidan Amaliy mashg’ulotlar

Kimyoviy tarkibi
.
Zaʼfaronning gul ustunchalarida 50 foizdan ortiq boʻyovchi 
modda krotsin yoki polixroit, 2,7 foiz yogʻ, 0,32 foiz efir moyi, shuningdek,
B, B
2,
B
6,
B
9
vitaminlari, azotli moddalar, qandlar, kaliy va kalьtsiy birikmalari 
mavjud. 
Za‘faron guli tayoqchalaridan olingan tabiiy mahsulot tarkibida yana bir qator 
minerallar kaliy, kalsiy, magniy, natriy, temir moddasi, qand, efir moyi, fosfor, rang 
beruvchi krotsin, azotli moddalar va K, A, K, PP, vitaminlari mavjud bo‗lib, 
reproduktiv salomatlik uchun juda samarali hisoblanadi. 
Ishlatilishi
. 
Za‘faron gulining ustunchalaridan olingan mahsulot pazandachilik va 
farmatsevtikada ishlatiladi. Gul barglaridan esa choy tayyorlashda foydalanish mumkin. 
Za‘faron ziravor sifatida ishlatilganda u taomga mazali ta‘m beribgina qolmay
salomatlik uchun ham koni foyda qiladi. 
Shuningdek, Abu Ali ibn Sino ―Al-qonun‖ asarida 900 ga yaqin oʻsimlikning 
shifobaxsh xususiyatlari va ularni ishlatish usullari toʻgʻrisida maʼlumot keltirib, 
Zaʼfaronning 100 ortiq kasalliklarni davolashda foydalanilishini qayd etgan. 
Oziq-ovqat sanoatida – qandolat mahsulotlari, keks, pirog, turli bulochka va turli 
kremlar, muzqaymoq tayyorlashda keng qoʻllaniladi. Zafaron qoʻshilgan oziq-ovqat 
mahsulotlari bir necha kun oʻz sifatini yoʻqotmaydi.
Qadimda bu o‗simlikdan tibbiyot hamda taomlarga xushmaza ta‘m berishda 
foydalanishgan. Za‘faronning dorivor xususiyatlari haqida miloddan avvalgi 2600 yilda 
yozib qoldirilgan Xitoyning tabobatga doir kitoblarida, Misr papiruslarida yozib 
qoldirilgan. Qadimgi Rimda za‘faron yordamida ko‗z kasalligi – kataraktani 
davolashgan va zaharlanishga zid vosita sifatida qo‗llashgan. Bobokalonimiz Ibn Sino 
za‘farondan sil kasalligini davolashda foydalanganligi haqida ma‘lumot qoldirgan. 
Buyuk hakimning ta‘kidlashicha, za‘faron (damlamasini) ichish insonni yoshartiradi, 
rangni tiniqlashtirib, ko‗zni ravshan qiladi, yurakni quvvatlantiradi.
Bundan tashqari, ya‘na ko‘pgina shifobaxsh xususiyatlari aniqlangan. Xususan: 
- Qon tarkibini tozalab, uni organizmda aylanishini normallashtiradi; 
- Organizmni toksinlardan tozalaydi; 
- Oshqozon osti bezi faoliyatini yaxshilaydi; 
- Saraton kasalligini kelib chiqishini oldini oladi; 
- Moddalar almashinuvini yaxshilaydi; 
- Uyquni yaxshilaydi; 
- Xotirani mustahkamlaydi. 
Umuman olganda za‘faron sog‗lom turmush tarzi uchun juda zarurdir. 
Oʻsimlikdan olinadigan xom-ashyo yaʼni, qizil rangli gul ustunchalaridan tibbiyot va 
oziq-ovqat 
sanoatida 
keng 
miqiyosda 
foydalaniladi. Tibbiyotda 
– yengil 
tetiklashtiruvchi, gemarroy, tomir tortishish, ogʻriq qoldiruvchi, ich ketish, 
stenokardiya, yurak funktsional kasalliklarida, qon kasalliklarida (leykemiya), jinsiy 
aʼzolar 
funktsiyasini 
kuchaytiruvchi 
vosita 
sifatida 
qoʻllaniladi;