40-rasm. Ingichka капа (Thurorhagus entomorhagus Lab).
K attaligi 0,3-0,5 mm, sarg‘ish yoki oq tusda. U zunligi enidan
2,2-2,3 m arta katta b o ig a n lig id a n ingichka deb nomlangan. Donda,
unda, dorixona m ahsulotlarida, chirigan o ‘simlik qoldiqlarida
uchraydi.
Tukli kana (Glusurhagidae). Tanasida k o ‘p
m iqdorda har xil
tuklar bilan qoplangan b o ia d i. B u oilaga kiruvchi oddiy tukli kana
(Glusurhagus
destrustor ouds) keng tarqalgan. Kattaligi 0 ,3 0 -
0,55mm. 24—25°C haroratda yaxshi rivojlanadi.
U rg‘ochisi butun um ri davom ida 100 tagacha tuxum q o ‘yadi.
41-rasm. Tukli kana (Glusurhagidae)
100
Yirtqich kanalar (Cheuletidae) B u oila vakillarining tanasida
boshi va qorin qism ining ajralganligi yaqqol k o ‘rinib turadi.
O g 'iz b o 'sh lig 'i sanchib-so‘ruvchi xususiyatga ega b o ‘lib, suyuq
o/iqular bilan oziqlanishga m o‘ljallangan.
Tanasining orqa qism ida
lirnoqsimon o ;simtali, yaxshi rivojlangan oyoqlari mavjud. Begona
k u n alar
va mayda hasharotlarga hujum qilganda m ana shu oyoqlari-
dan oMjani tu ‘tib turishda foydalanadi. B u kanalar yuqoridagilarga
nisbatan farqli o ‘laroq kam oziqlanadi va sekin k o ‘payadi. Lekin
donni
har xil hayotiy chiqindilar, ekskprementlari, tashlagan terisi,
o ija la m in g oMimtiklari va terilari bilan ifloslantirib yuboradi.
42-rasm. Yirtqich kanalar (Cheuletidae)
Qushlar va zararkunanda kemiruvchilar
O ziq-ovqat ja m g ‘armasining m a’lum qismi, jum ladan don-
larning nobud b o ‘lishi ham da buzilishi
kem iruvchilar-kalamush,
sichqon va dala sichqonlari tarafidan am alga oshiriladi. B u turdagi
zararkunandalarning k o ‘payishi va atrof-m uhitga tezda m oslashishi
xanuzgacha insonga undan qutilish im konini berm ayapti. Sich-
qonsim on kem iruvchilarga qarshi kurash choralari biroz susaytirilsa,
ularning tarqalishi va miqdori xavfli ravishda ortib boradi.
K alam ush v a sichqonlarni o ‘z ichiga oladigan k o ‘p turlari
kem iruvchilar to ‘dasiga kiradi. Sichqonsim on kem iruvchilar k o ‘p-
lab don va don m ahsulotlarining y o ‘qolishiga,
oziq-ovqat, idish-
lar va don om borlarini o ‘z eksprem entlari bilan ifloslanishiga sa-
101
bab b o ia d i ham da don m ahsulotlari ichiga hasharot va kanalar
singari
zararkunandalam i olib kiradi; idish brezent va boshqa turli
inventarlam i ishdan chiqaradi; insbootlam ing y o g ‘och, b a ’zida esa
beton qismlarini ham kem iradi, shuningdek
uskunalam ing rezina,
plastm assa qismlarini zararlaydi; odam lar va chorva hayvonlarida
uchraydigan turli kasalliklar vabo,
qorin tifi, sil, yashil brutsellyoz
va boshqalarning tarqalishiga sabab b o ia d i.
Dostları ilə paylaş: