10.3-rasm. Dasturiy ta’minotning hayotiy siklining tuzilmasi36.
36 J.B.Dixsit. “Fundamentals o f computer programming and I T ’ 2011.135 p.
260
Muammoga aniqlik kiritish.
Qachonki biz tushunarli muammo bilan bog‘lanib uni yechishga
harakat qilsak, muvaffaqiyatga erishish imkoniyati ijobiy bo‘ladi.
Biz muammoni oxirigacha hal etmagunimizgacha unga to ‘liq
ishonib bo ‘lmaydi.
Muammoni aniqlashtirish bosqichlari 6 qadamdan iborat:
(i)Maqsad va foydalanuvchilami aniqlashtirish
Biz har doim muammolami hal etib kelganmiz.
(ii) Blok-chizma. Algoritmning blok-chizmasi - bu masala
yechimini dasturlash uchun kerak bo‘ladigan qadamlar ketma-
ketligini batafsil grafik taqdimi (Algoritm yoki mantiqiy omil).
Blok-chizma ANSI simvollari deb nomlanuvchi (Amerika milliy
standartlar instituti) standart simvollaridan foydalanadi. Ushbu
simvollar yuqoridagi 10.2-jadvalda keltirilgan.
Masalan, 10.6-rasmda ikkita sonni ko‘paytirish algoritmini
blok-sxemasi keltirilgan.
10.6-rasm. Ikkita sonni ko‘paytirish algoritmi
261
ANSI simvollari
10.2- jadval37
Simvol tasviri
Nomi
Vazifasi
(
)
Boshlash, tugatish
M a’lumotlarni boshlash, tugatish
va to ‘xtatib turish uchun xizmat
qiladi
Jarayon
Bitta yoki bir guruh operat-
siyalam i bajarish
Kiritish, chiqarish
M a’lumotlami
qayta
ishlash
uchun kerakli bo'lgan shaklga
keltirish (kiritish) yoki qayta
ishlash
natijalarini
ro ‘yhatga
olish (chiqarish)
Qaror qabul qilish
M a’lum bir shartlar asosida al-
goritm yoki dastumi bajarilish
yo‘nalishini tanlash
Oldindan
aniqlangan
jarayon
D astur guruh operatorlari bilan
bajarishga m o‘ljallangan modulli
dasturlashda keng qoilanadi
Oqimlar chizig‘i
Simvollar orasidagi aloqalaming
ketma-ketligini tasvirlab beradi
Ulovchi
0 ‘zaro bog‘laydigan simvollar
asosida oqimlar chizig‘i o'rtasida
uzilgan aloqalami k o ‘rsatadi
Izoh
Turli b o ‘limlarga izoh berish
37 J.B.Dixsit. “Fundamentals of computer programming and IT’ 2011. 141 p.
262
|
