Microsoft Word mumtoz faylasuflar hikmati ziyouz com doc

tantana bilan kutib oladi. Shu kuni Volterning dafna (lavr) yaprog‘idan yasalgan chambar 
kiydirilgan byusti o‘rnatilgan Parij teatri sahnasida uning so‘nggi «Irina» (1778 y.) deb 
nomlangan fojiaviy asari namoyish etiladi. Biroq bu tantanalar, sershovqin Parij Volterni 
holdan toydirib qo‘yadi. 
U 1778 yilning 30 mayi oqshomida hayotdan ko‘z yumadi. 
 
* * * 
A’lo narsa – yaxshi narsaning dushmani. 
* * * 
Tangrim, meni do‘stlardan panohingda saqla – dushmanlarni o‘zim eplayman. 
* * * 
«Volter: «Odamlar qanchalik ma’rifatli bo‘lsalar, shunchalik erkindirlar», — deb ta’lim bergandi. 
Uning izdoshlari esa xalqqa: «Siz qanchalik erkin bo‘lsangiz, shunchalik ma’rifatlidirsiz», — deb 
uqtirdilar. Halokatning siri ana shunda», — deb yozgandi frantsuz ma’rifatparvari Antuan Rivarol 
(1753-1801 y.). 
* * * 
Men faqat shubhalanishnigina bilaman. 
* * * 
Men haqiqat deb ataluvchi falsafa toshini izlab 40 yil dunyoning turli burchaklarida bo‘ldim, antik 

---

Haqiqat manzaralari 96 mumtoz faylasuf 
www.ziyouz.com
кутубхонаси
178
dunyo namoyandalari Epikur va Avgustin, Aflotun va Malbranshe bilan kengashdim. Ammo 
izlaganimni topolmay, qashshoqligimcha qoldim. 
* * * 
Har qanday ijod namunasi ijodkor to‘g‘risida guvohlik beradi. Hech narsa meni bu oddiy 
aksiomadan qaytarolmaydi. 
* * * 
Tasodif yo‘q narsa. Biz sababini izohlashga chog‘imiz kelmagan harakatlarni tasodif deb ataymiz. 
Sababsiz harakat va mohiyatsiz mavjudlik bo‘lmaydi. 
Bu fikr barcha faylasuflarning bosh qoidasidir. 
* * * 
Ulkan binoning mitti kavaklarida yashaydigan sichqonlar bino yana qancha turishi va uni kim 
qurganidan bexabar umr kechiradilar. Ular faqat uzoq yashash va inlarini buzg‘unchi jonivorlardan 
omon saqlashga harakat qiladilar. Biz ham sichqonlar kabimiz va Koinotni bunyod etgan Oliy me’mor 
hech birimizga o‘z sirini oshkor etmaydi. 
* * * 
Ijtimoiy adolat – ham tabiiy, ham xayoliy g‘oya. Bizning sho‘rpeshona sayyoramizda jamoa-jamoa 
bo‘lib yashovchi odamlar uchun buyruq beruvchi badavlatlar va ularga xizmat qiluvchi 
kambag‘allardan iborat ikkita sinfga bo‘linishdan o‘zga chora yo‘q. 
* * * 
Huzur-halovat bag‘ishlovchi ishni bajarish – ozodlik belgisi. 
* * * 
Halol odamni ta’qib qilish mumkin, ammo uni sharmanda qilib bo‘lmaydi. 
* * * 
O’lim eng katta jismoniy yovuzlik bo‘lsa, urush eng katta axloqiy yovuzlikdir. 
* * * 
Yovuzlik imkoni kunda yuz bor, yaxshilik imkoni yilda bir bor namoyon bo‘ladi.
* * * 
Biz bu yorug‘ jahonda ikki lahza yashaymiz va uning birini mulohazalarga bag‘ishlaymiz. 
* * * 
Asllik va go‘zallik mezonlari hamma zamonlarda va hamma xalqlarda bir xil bo‘lib kelgan. 
* * * 
Bugungi kundagi har qanday voqelik o‘tgan kunning hosilasi va kelajakning otasidir… Sababning 
bechigal, mustahkam zanjiri mangudir. Taqdiri azal tabiatning yaxlit qonunidir. 
* * * 
Bid’at – insoniyatning eng mudhish g‘animi. 
* * * 

---

Haqiqat manzaralari 96 mumtoz faylasuf