o‘simliklardir. Respublikamizda 1997 yilda «O‘simlik dunyosini muhofaza qilish
va undan foydalanish haqida» qonun qabul qilindi.
O’zbekiston Respublikasi o'ziga xos o’simlik va hayvonot dunyosiga
ega. So'ngi yillarda insonning xo'jalik faoliyati natijasida flora va faunaga
salbiy ta'sir kuchaydi. (O’zbekistonda mavjud 4 mingdan ortiq o'simlik
turlarining 10-12 foizi muhofaza talab. O'rmon resurslari cheklangan va
o'rmonlarni qayta tiklash ishlari talabga to'la javob bermaydi. Eng qimmatli tog'
o'rmonlarining maydoni o'nlab marta qisqarib ketgan. To'qaylar va qayir
o'rmonlari kcfplab kesib tashlangan. Tabiiy yaylovlarning holati yomonlashgan
va ularning maydoni 6,5
mln.ga kengaygan. O’zbekistonda dorivor
o’simliklarning turlari ham ko’plab uchraydi va ularning aksariyati hozirgi vaqtda
muhofaza talab. Respublikamizda o’simlik resurslaridan oqilona foydalanish va
ularni muhofaza qilishni ta'minlash maqsadida turli tadbirlar o'tkazilmoqda.
O’zbekiston faunasi 682 tur umurtqali hayvonlar va 32484 tur umurtqasiz
hayvon turlaridan iborat. Hali to'la o'rganilmagan umurtqasiz hayvonlar ichida
muhofazaga muhtqjlari ajratilmagan. 1983 yili e'lon qilingan (O’zbekiston « qizil
kitob » iga umurtqali hayvonlarning 63 turi kiritilgan bo’lib baliqlar-5 tur;
qushlar-31 tur; sut emizuvchilar-22 tur; sudralib yuruvchilar-5 turdan
iboratdir. O’zbekistonda turon yo'lbarsi, qizil bo'ri, gepard, yo'l-yo'l giena kabi
turlar qirilib ketgan. Ustyurt qo'yi, burama shoxli echki, qor barsi, buxoro bug'isi
va boshqa ayrim turlar yo'qolish arafasidadir. Orol dengizining qurishi,
daryolar suvining ifloslanishi va suv omborlarining qurilishi ko’plab qimmatli
baliq turlarining kamayishiga olib keldi. (O’zbekistonda har yili o'n minglab
turli hayvonlar ov qilinadi. Ruxsatsiz ov qilish ayrim noyob hayvon
turlarining yuqolishiga olib kelmoqda. (O’zbekistonda noyob o’simlik va
hayvonlar qonun tomonidan himoya qilinadi va ulardan oqilona foydalanish,
muhofaza qilish uchun xilma-xil tadbirlar o'tkazilmoqda.
Respublika vodiylarida o‘rmon maydoni 210 ming
gektar. Unda
jiyda,
turong‘i, akatsiya, tol, terak, zarag, qayrag‘och va chinor daraxtlari o‘sadi.
O‘rmonlarni muhofaza qilish uchun
Q
uyidagi tadbirlarni bilish va bajarish zarur: