Investitsiya loyihalari tahlili

Q isqacha xulosalar
Investitsiya loyihalarini institutsional tahlil qilishdan m aqsad loyiha 
am alga oshirilayotgan m akondagi tashkiliy, huquqiy, siyosiy va m a’muriy 
vaziyat (m uhit)ga baho berish ham da loyihaga jalb etilgan tashkilotlam ing 
im koniyatlarini m ustahkam lash chora-tadbirlari borasida tavsiyalar ishlab 
chiqishdan 
iborat. 
Bu 
tavsiyalar 
m enejm ent, 
tashkiliy 
tuzilma, 
rejalashtirish, xodim larni boshqarish, m oliya, m oddiy texnik ta ’minot kabi 
sohalam i qam rab oladi va ular loyiha m uvaffaqiyatiga ta ’sir k o ’rsatuvchi 
hukum at va tarm oq tuzilm alariga, y a ’ni vazirliklar, idoralar, banklar, 
tadqiqot m uassasalariga ham taalluqlidir.
Iqtisodiyotni qayta qurish jarayonida ikki m uhim institutsional 
m uam m o kuzatiladi. Birinchidan, bu m avjud hukum at m uassasalarini isloh 
qilish zarurati b o ’lsa, ikkinchidan, eski tuzum da m avjud b o ’lgan yangi 
institutlam i tashkil etishdir.
Loyiha ishtirokchilari faoliyatida m enejer malakasi, uning vakolatlari 
etishm asligi, axborot etishm asligi yoki axborot tizim ining m urakkabligi, 
xodim larni ra g ’batlantirish tizim ida aniqlik etishm asligi kabi chuqur 
sabablarga ega institutsional m uam m olarga duch kelinadi.
Loyihani am alga oshirish uchun zaruriy institutlar tashkil etishga uch 
guruh om illar aks ta ’sir k o ’rsatadi. Bular:
a) noqulay siyosiy shart-sharoitlar (siyosiy omillar);
b) loyiha oldiga q o ’yilgan m aqsadlarning murakkabligi;
v) loyihaning investitsiyadan keyingi bosqichiga e ’tiborsizlik.
D avlatning n o to ’g ’ri baho va byudjet siyosati, iqtisodiy faoliyatini 
qat’iy tartibga solish, byurokratik to ’sqinlarning m avjud b o ’lishi oqibatida 
bozor signallari buzib k o ’rsatiladi, iqtisodiy faoliyat cheklanadi va loyiha 
m uvaffaqiyati shubha ostida qoladi.
Loyiha ishga tushirilgandan so ’ng, uni kim ekspluatatsiya qilishi, 
xarajatlar va darom adlar qanday bo ’lishi kabilar ham loyiha muvaffaqiyati
139

---

shartlaridan biridir.