Alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti o‘zbek tili va adabiyotini o‘qitish fakulteti

Fanning vazifasi - 
ushbu fanning vazifalari til va jamiyat, til tizimi va tuzilishi,
til sathlari, birliklari va ularning namoyon bo‘lish qonuniyatlari, tilshunoslik fanining 
boshqa tabiiy va ijtimoiy fanlar bilan aloqasi, dunyo tillarining tasnifi haqida nazariy 
bilimlar berishdan iboratdir.
Mutaxassislikka kirish o‘quv fanini o‘zlashtirish jarayonida amalga oshiriladigan 
masalalar doirasida bakalavr: 
-
tilning mohiyati, til va tafakkur, ularning bog‘liqligi, til va mantiq birliklarining 
o‘zaro munosabati, til va nutqiy faoliyat, til va nutq birliklari to‘g‘risida 
tasavvurga 
ega bo‘lishi
;
 
-
tilning paydo bo‘lishi haqidagi farazlar; til sistemasi va strukturasi; tilshunoslik 
sathlari haqida umumiy ma’lumot; jahon tillari tasnifi, tipologik va genealogik tasnif; 
lingvistika turlari va lingvistik metodlarni 
bilishiga; 
-
til sistemasi va strukturasini farqlay olish; fikr almashinuv (kommunikatsiya) va 
uning asosiy vositalari, til taraqqiyotining jamiyat taraqqiyoti bilan munosabatini, 
o‘zbek tili sathlarini farqlay olish 
ko‘nikmasiga ega bolishi; 
-
jahon tillari tasnifi; lingvistika turlari va lingvistik metodlar haqida masalalarida
o‘zining nuqtayi nazarini asoslab berishi, nazariy fikrlardan amaliy masalalarni 
yechishda foydalana olish 
malakasiga ega bo‘lishi lozim. 
Kursning tematik tarkibi va mazmuni 

---

23 
T/r. 
Mavzu 
Ma'ruza 
Amaliy 
mashg‘ulot 
Mustaqil 
ish 
1-semestr 
1. 
“Mutaxassislikka kirish” fanining o‘rganish 
obyekti, maqsad va vazifasi. Til murakkab
mohiyat sifatida.
2 
2 
2 
2. 
Tilning paydo bo‘lishi. 
2 
2 
2 
3. 
Til va tafakkur munosabati. 
2 
2 
2 
4. 
Til taraqqiyotining jamiyat taraqqiyoti bilan 
munosabati. 
2 
2 
2 
5. 
Yozuv haqida ma’lumot. Til va yozuv 
munosabati. 
2 
2 
2 
Joriy nazorat
(JN) 
6. 
Til va madaniyat munosabati. 
2 
2 
2 
7. 
Til - belgilar tizimi. Lingvistik belgi 
tuzilishi. 
2 
2 
2 
8. 
Tilshunoslik va uning bo‘limlari. Fonetika 
va fonologiya. 
2 
2 
2 
9. 
Fonetikaning to‘rt aspekti. Nutqning fonetik 
bo‘linishi. 
2 
2 
2 
Joriy nazorat
(JN) 
10. Leksikologiya. 
2 
4 
4 
11. 
Leksikografiya. Lug‘at turlari va tiplari. 
2 
4 
4 
12. 
Grammatika 
va 
uning 
bo‘limlari.
Morfologiya. 
2 
2 
2 
13. 
Sintaksis haqida ma’lumot. Sintaksis 
qismlari. 
2 
2 
2 
Joriy nazorat
(JN) 
14 
Dunyo tillarining tipologik tasnifi. 
2 
4 
4 
15 
Xalqaro va sun’iy tillar. 
2 
4 
2 
16 
Lingvistika turlari va lingvistik metodlar 
haqida boshlang‘ich ma’lumotlar. 
4 
2 
2