392
Amaliyotda qarziy mablag’larni jalb qilish, asosan, ikki yo’l bilan amalga
oshiriladi:
qarziy qimmatli qog’ozlarni joylashtirish;
ixtisoslashtirilgan moliya-kredit institutlaridan kreditlar olish.
Qarziy qimmatli qog’ozlarni muomalaga chiqarish va ularni joylashtirish
tartibi har bir mamlakatning tegishli qonuni orqali tartibga solib turiladi. Ana shu
qonunga muvofiq, faqat mamlakat hukumatining nomidan chiqarilgan qimmatli
qog’ozlar davlat qimmatli qog’ozlari deb e’tirof etiladi.
Davlat qimmatli qog’ozlari bilan operatsiyalar fond bozorining tarkibiga
kiruvchi davlat qimmatli qog’ozlar bozorida amalga oshiriladi. Bu bozor quyidagi
vazifalarni bajarishga imkon beradi:
byudjet defitsitini moliyalashtirish maqsadida yuridik va jismoniy
shaxslarning vaqtincha bo’sh turgan mablag’larini qarzga olish;
Markaziy bank tomonidan pul-kredit siyosati o’tkazishni ta’minlash;
tijorat banklari va moliyaviy institutlarning likvidligini tartibga solishni
amalga oshirish.
Qimmatli qog’ozlar emissiyasi natijasida vujudga kelgan va mamlakatning
ichki qarzini tashkil etuvchi hukumatning majburiyatlari shu mamlakatning milliy
valyutasida ifodalanishi va shu valyutada to’lanishi kerak. Shunga o’xshash,
qimmatli qog’ozlar emissiyasi natijasida vujudga kelgan va mamlakatning tashqi
qarzini tashkil etuvchi hukumatning majburiyatlari xorijiy valyutada ifodalanishi va
shu valyutada to’lanmog’i lozim.
Har bir mamlakatda davlat tomonidan qarziy mablag’larni jalb qilishning
yagona hisobga olish va qayd etish tizimi mavjud. Buning uchun Moliya vazirligi
hukumatning davlat ichki va tashqi qarzlari kitobini yurgizadi.
Dostları ilə paylaş: