Microsoft Word Баходир лотинча тузатилган doc

jundan ip yigirish, urchuq va charxda 
ishlash, matolar to‘qish, namat va kigiz bosish, liboslar 
tikish
dan tashqari, o‘g‘il bolalar bilan birga 
kurash tushish, 
otda chopish, qilichbozlik va o‘z raqibidan o‘zini qalqonda 
himoya qila bilish, ot bilan har xil to‘siqlardan, 
balandliklardan o‘tish, suvda suzish, uzoqqa yugurish, 
nayza irg‘itish, kamondan o‘q otish 
kabi boshqa jismoniy-
harbiy malakani egallash ham majburiy bo‘lgan. 
Hozirgi kunda mamlakatimizda qabul qilingan «Ta’lim 
to‘g‘risidagi» Qonun, «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» 
asosini har tomonlama yetuk, barkamol shaxsni tarbiyalash 
masalasi tashkil qilar ekan, ajdodlarimizning 3000 yil ilgari bu 
a’molga yetishning yo‘llari, qoidalarini ishlab chiqib, davlat 
va jamiyat tuzilishining negiziga asos qilib qo‘yganlari 
tahsinga sazovordir: «…menga barkamol va dinogoh, 
vatansevar va anjumanaro, ahil, ezgu, andishali, zulmatdan, 
tanglikdan qutqaruvchi farzandlar bag‘ishla. Toki ular manzil, 
shahar, o‘lka va uning nom hamda ovozasini ko‘tarsinlar»
1
.
Milodning VII asriga kelib arablarning Markaziy Osiyoga 
qilgan harbiy yurishlari ta’sirida ulkan hududlarning bosib 
olinishi hamda ushbu hududlarda islom dinining yoyilishi 
natijasida xalqimizning islomgacha davr ma’naviyat bosqichi 
nihoyasiga yetdi. Mazmun va mohiyat jihatidan tamomila 
o‘zgacha, yangi din asosidagi mafkura bilan yo‘g‘rilgan 
islom 
madaniyati
bosqichi shakllana boshlandi. 
Inson murakkab – ruh va jismdan tarkib topgan ulug‘ 
1
“Avesto”.Tarixiy-adabiy yodg or lik. A. Mahkam tarjimasi –T.: Shar q nashriyoti- matbaa 
kon serni. 2001,

---

-
14
-
mavjudotdir. Shunday ekan, u barkamol bo‘lishi uchun ham 
ruhan, ham jisman yetuk bo‘lishi lozim. Agarchi insonning 
insonligi uning ruhi bilan bo‘lsaـda, uni borliqda jismsiz ham 
tasavvur 
qilib 
bo‘lmaydi. 
“Qur’oni 
Karim”da: 
“Sen 
Robbingning farishtalarga: “Albatta men quruq loydan, 
o‘zgartirilgan qora balchiqdan bashar yaratguvchidirman. Bas, 
qachonki uni to‘g‘irlab bo‘lganimda va ichiga O‘z ruhimdan 
puflaganimda unga sajda qilgan holingizda yiqiling”, deganini 
esla” (Hijr surasi, 28-29). 
Alloh Taolo inson jismining yaratilishiga ham alohida 
e’tiborni qaratib, o‘zining buyuk qudrati va insonga nisbatan 
e’zozini e’lon qiladi: “Qasamki, batahqiq, insonni loy 
zubdasidan yaratdik. So‘ngra uni mustahkam qarorgohda nutfa 
qildik. So‘ngra nutfadan alaqa yaratdik, alaqadan chaynalgan 
go‘sht yaratdik, chaynalgan parcha go‘shtdan suyak yaratdik, 
bas, suyakka go‘sht qopladik, so‘ngra uni boshqa bir jonzot 
etib paydo qildik. Bas, yaratguvchilarning eng yaxshisi Alloh 
barakotlidir” (Mo‘minun surasi, 12-14). Ruhning tarbiyasi 
vojib, shuningdek, jismning tarbiyasi ham zarur. Shu bois, 
Islom dini insonning ruhiy va jismoniy kamoloti uchun 
insoniyat tarixida misli ko‘rilmagan mukammal va kafolatli 
ta’limotlarni olib kelgan.
Kishi biror narsaga e’tiborli bo‘lishi uchun uning 
haqiqatidan, oz bo‘lsaـda, ogoh bo‘lishi lozim. Masalan, bir 
gulni tarbiya qilishga bel bog‘lash uchun, avvalo, uning 
qadrini bilish kerak. Islom dini insonni, avvalo o‘zining, 
jumladan jismining qadrini bilishga chaqiradi. Alloh taolo 
aytadi: 
“Batahqiq, Biz insonni eng yaxshi suratda yaratdik” (Tiyn 

---