- 225 - balog‘atga etganligi ixtiyorsiz xarakatlarni boshqarish uchun
imkon yaratadi. Shuning uchun XX asrning 30 yillarida
ixtiyorsiz
xarakatlar
yordamida
bolaning
psiximotor
rivojlanishini aniqlashga xarakat qilganlar. Bizning nuqtai
nazarimizda, N. Ozeretskiy va M. Gurevich metodikasi bu
haqida ko‘proq ma’lumot beradi.
SHAHAR BOLALARI UCHUN VAZIFALAR Muvozanat funksiyasining baholanishi. Bolaning turish
holati- oyoqlarining pastgi qismi bir chiziqda turadi, qo‘llari
tanaga nisbatan paralel xolatda, ko‘zlari yumilgan bo‘lishi
kerak. Ushbu xolatda, xarakat 15 sek. davomida bajarilishi
lozim. Oyoqni chiziq ustidan tushib ketishi minus deb
xisoblanadi. Harakat koordinatsiyasini baholash. (barmoq burun
bilan salomlashadi). Tarbiyachi sinovni ko‘rsatganidan so‘ng,
bola o‘ng qo‘li bilan ko‘zini yumib burunning uchiga tegizish
taklif qilinadi, chap qo‘lini qulog‘ining pastgi qismiga tegishi
kerak, xuddi shunday boshqa qo‘li bilan ham harakat
takrorlanadi.
Bolaning
xato
qilishi
koordinatsion
mexanizmlarning rivojlanmaganligi haqida dalolat beradi.
Qo‘llar motorikasini baholash. (tangachani qutichaga quyish).
Stol ustiga karton quti (10x10sm hajmdagi) turadi, atrofida 20
kichik tangalar sochiladi. Tarbiyachi boshla deganidan keyin
bola tangalarni bittadan qutiga solishi kerak. Sinov ketma -ket
chap va o‘ng qo‘l bilan bajariladi. O‘ng qo‘li uchun vaqt 15
sek., chap qo‘li uchun-20 sek. Barmoqlar motorikasini baholash.
(barmog‘i bilan aylana chizish) 10 sekund davomida, bola
qo‘lini oldinga cho‘zib bosh barmog‘i bilan havoda turli
xajmdagi aylana chizadi, aylana hajmi ikkala qo‘l uchun bir xil
bo‘lishi kerak. Ikkala qo‘lida har xil hajmda aylana chizsa
vazifa bajarilmagan hisoblanadi.